Έφυγε πριν μια βδομάδα από τη ζωή (την 1η Οκτωβρίου 2016), στα 95 του χρόνια ο Λοΐζος Δημητρίου (Κώμη Κεπίρ 1921 – Λευκωσία 2016). Η ζωή του ήταν η τυπική ζωή ενός αγροτόπαιδου του μεσοπολέμου, που μεγάλωσε με στερήσεις και μέσα στην ανέχεια, έχοντας επιπλέον να αντιμετωπίσει, από την παιδική του ηλικία, την ορφάνια από την πατρική απώλεια. Μοναδική ελπίδα ανέλιξης ήταν η μόρφωση, που πέτυχε χάρη στην αγάπη και τις θυσίες της μητέρας του, αλλά και εξαιτίας της λειτουργίας του ιδιωτικού «Εμπορικού Λυκείου Αμμοχώστου», όπου φοίτησε για πέντε χρόνια, από το 1934 μέχρι το 1939. Η αποφοίτησή του από τη «Σχολή Σιακαλλή» συνέπεσε σχεδόν με την έκρηξη του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου. Βρήκε δουλειά σε ένα γραφείο στην Αμμόχωστο και ταυτόχρονα εντάχθηκε στο συντεχνιακό κίνημα. Εκλέχθηκε γραμματέας στη Συντεχνία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Αμμοχώστου και με αυτήν την ιδιότητα έζησε την ανάπτυξη του αριστερού κινήματος, στις αρχές του δεκαετίας του 1940, στο οποίο εντάχθηκε. Η Αμμόχωστος είχε ιδιαίτερο ρόλο στην ιστορία της κυπριακής Αριστεράς, τόσο σε ηγετικές μορφές όσο και ως προς τη μαζικότητα. Σε αυτόν τον πολιτικό χώρο ο Λοΐζος Δημητρίου επηρεάστηκε από τον καθηγητή του, Γιώργο Λέρνη και συνδέθηκε στενά με τον Πρόδρομο Παπαβασιλείου και τον κατοπινό Δήμαρχο, Αδάμ Αδάμαντος, μεγάλες όσο και λησμονημένες μορφές στην ιστορία του ΑΚΕΛ. Ακολουθώντας το «σύνθημα» του ΑΚΕΛ της 16^ης Ιουνίου 1943 κατατάχθηκε στο «Κυπριακό Σύνταγμα» του βρετανικού στρατού. Στην πολεμική περίοδο έφτασε στο βαθμό του λοχία και μεταπολεμικά φοίτησε στη Σχολή Αξιωματικών, στην Αγγλία. Απολύθηκε με τον βαθμό του υπολοχαγού.

Ο Λοΐζος Δημητρίου ήταν, από το 2002, πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Βετεράνων Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου. Διαδέχθηκε δυο άλλους αξιωματικούς του «Κυπριακού Συντάγματος», με επίσης μεγάλη προσφορά στον Σύνδεσμο των Κυπρίων Βετεράνων, τους αείμνηστους Χρ. Ηλιοφώτου και  Ανδρέα Χριστόφη. Παράλληλα, το 2004, με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, διορίστηκε πρόεδρος της Επιτροπής Καταρτισμού και τήρησης Μητρώου Κυπρίων εθελοντών Β΄ Παγκοσμίου πολέμου. Με την ιδιότητα αυτή συνέβαλε καθοριστικά στην έκδοση του βιβλίου «Οι Κύπριοι εθελοντές του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου: Τα Μητρώα, οι Κατάλογοι και ο Φόρος του Αίματος», στη χορήγηση μιας μικρής σύνταξης από την Κυπριακή Δημοκρατία στους επιζώντες βετεράνους (Έλληνες και Τούρκους) και στην απονομή τιμητικών διπλωμάτων. Όλα αυτά (επί προεδρίας Τ. Παπαδόπουλου και Δ. Χριστόφια), κόστισαν ψίχουλα στο κράτος μας, αλλά αποτέλεσαν για τους βετεράνους μιαν τεράστια ικανοποίηση, και ταυτόχρονα την ελάχιστη οφειλή της χώρας μας προς τις χιλιάδες αποβιώσαντες συμπολεμιστές τους, αλλά και μια παρακαταθήκη για τις μέλλουσες γενιές με την υπόμνηση της κυπριακής συμβολής στον αγώνα εναντίον του χιτλεροφασισμού.

Η απώλεια του Λοΐζου Δημητρίου, ενός εργατικού, ευγενούς και καλλιεργημένου ανθρώπου, πέρα από τη θλίψη που σκόρπισε στην οικογένεια και στους φίλους του, αποτελεί και για τους μετρημένους, πια, επιζώντες βετεράνους του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου ένα μεγάλο πλήγμα. Θα παρελάσουν, βέβαια, ορισμένοι από τους τελευταίους εθελοντές υπερήφανοι, παρά τα σημάδια της ηλικίας, με τα μετάλλια και τα παράσημά τους, μέσα σε ένα αυτοκίνητο της Εθνικής Φρουράς και στην επόμενη παρέλαση της 28^ης Οκτωβρίου, αλλά το αδυσώπητο προσκλητήριο του χρόνου ακούγεται έντονα. Όλοι οι επιζώντες, όπως και ο τελευταίος τους πρόεδρος, ο εκλιπών Λοΐζος Δημητρίου, έχουν συνολικά και οργανωμένα, μια μόνο αγωνία, το τελευταίο τους αίτημα από την κυπριακή κοινωνία: Ποιος φορέας θα αναλάβει τη φροντίδα του λιτού Μνημείου των πεσόντων Κυπρίων εθελοντών του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, στον χώρο των κτιρίου της ΠΑΣΥΔΥ, στο κέντρο της Λευκωσίας, με την ελπίδα, παράλληλα, να συνεχίσει να τιμάται η «μέρα ανάμνησης», κάθε 11 Νοεμβρίου. Σε μιαν πολιτεία όπως τη δική μας, δυστυχώς, ακόμη και ένα τόσο εξαιρετικά απλό ζήτημα φαντάζει δύσκολο να επιλυθεί. Η κάθε εποχή με τους ανθρώπους της και τις αξίες της…

Δημοσιεύθηκε στην εφημ. «Ο Φιλελεύθερος» στις 8 Οκτωβρίου 2016

Ο Λοΐζος Δημητρίου με τη στολή του υπολοχαγού, λίγο μετά τα μέσα της δεκαετίας του 1940