Οκτώ τεκμήρια για τη ζωή και τον θάνατο του Γρηγόρη Αυξεντίου

3 Μαρτίου σήμερα, ημέρα του θανάτου του Γρηγόρη Αυξεντίου το 1957, στα βουνά του Μαχαιρά. Τιμώντας τη μνήμη του παρουσιάζω οκτώ ιστορικά τεκμήρια για τη ζωή και τον θάνατό του, από το προσωπικό μου αρχείο και την ψηφιακή συλλογή του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών, στη Λευκωσία. Η πρώτη φορά που έγινε ευρύτατα γνωστός παγκυπρίως ο […]

Ο “Πυρσός” του Ελληνικού Γυμνασίου Αμμοχώστου για τον Γρηγόρη Αυξεντίου

Τη μνήμη του Γρηγόρη Αυξεντίου τίμησε και τιμά όλη η Κύπρος. Αναμφίβολα όμως τις περισσότερες μνήμες από το πέρασμά του από τη ζωή (Φεβρουάριος 1928 – Μάρτιος 1957) είχαν όσοι τον γνώρισαν και συνδέθηκαν μαζί του στη γενέτειρά του Λύση και στην Αμμόχωστο, όπου φοίτησε στο Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου και αργότερα, μετά την επιστροφή του […]

Από την Ελληνική Επανάσταση στην ΕΟΚΑ: Ο Γρηγόρης Αυξεντίου και το 1821

1η Απριλίου σήμερα και αναδημοσιεύω από το βιβλίο μου Πτυχές και διαθλάσεις του κυπριακού 1821: Πρόσωπα, σχέδια και σκιές, Λευκωσία: Ρίζες, 2022, μικρό απόσπασμα που δείχνει πόσο καθόρισε η Ελληνική Επανάσταση του 1821 τον Γρηγόρη Αυξεντίου, από το κεφαλοχώρι της Μεσαορίας, τη Λύση, έναν από τους πιο σημαντικούς αγωνιστές της ΕΟΚΑ και του Αγώνα του […]

Οι τελευταίες ημέρες της ελληνικής Σμύρνης μέσα από τρεις εφημερίδες της

Συμπληρώνονται αυτές τις μέρες εκατό χρόνια από την κορύφωση της Μικρασιατικής καταστροφής: την είσοδο του κεμαλικού στρατού στη Σμύρνη, την πυρπόληση της ιωνικής πρωτεύουσας και τις τραγικές σκηνές που ακολούθησαν. Αναζήτησα στο ψηφιακό αρχείο της Βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων τα τελευταία διασωθέντα φύλλα των ελληνικών εφημερίδων της Σμύρνης και τα παρουσιάζω εδώ, καθώς η […]

Οι απελάσεις των Ελλαδιτών καθηγητών από την Κύπρο στα χρόνια του Αγώνα της ΕΟΚΑ

Στο πρόσφατο άρθρο μου «Καθηγητές από την Ελλάδα και τον υπόδουλο Ελληνισμό στην Κύπρο, 1893-1960: απόπειρα πρώτης συνολικής παρουσίασης», στο Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων – Σύνδεσμος Ελλήνων Κυπρίων Φιλολόγων (επιμ. Αντώνης Ν. Μαστραπάς – Μανώλης Μ. Στεργιούλης), Κύπρος Ιστορία και Πολιτισμός, Αθήνα: Κοράλλι, 2022, τόμ. Α΄, σσ. 228-244, παρουσίασα ένα λησμονημένο κεφάλαιο της αυταρχικής αποικιακής καταστολής […]

Μια «άτεχνη απαγγελία» του μαθητή Γρηγόρη Αυξεντίου (Αμμόχωστος, Μάρτιος 1948)

Ένα από τα περιστατικά που σημάδεψαν τη μαθητική ζωή του Γρηγόρη Αυξεντίου στο Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου ήταν όταν ως τελειόφοιτος ανέλαβε τον ρόλο του σφαγιασθέντος αρχιεπισκόπου Κυπριανού στη θεατρική παράσταση της «9ης Ιουλίου 1821 εν Κύπρω» του Βασίλη Μιχαηλίδη, στις 27 Μαρτίου 1948, που άφησε εποχή στην Αμμόχωστο, σε δραματοποίηση του φιλόλογου Κυριάκου Χατζηιωάννου και […]

Αμμόχωστος Βασιλεύουσα. Η πόλη και οι άνθρωποί της, 1878-1960

Η νέα προκλητική κίνηση του Αττίλα και των υποτακτικών τους στην Αμμόχωστο, με το άνοιγμα παραλιακού τμήματος της «πόλης φάντασμα» με μια από τις ομορφότερες παραλίες της Μεσογείου, σε μια τρισάθλια προεκλογική φιέστα, με την παρουσίασή της στους κλεπταποδόχους … κτηματομεσίτες (!), μας γέμισε για μια ακόμη φορά θλίψη και οργή: Για την τουρκική κατοχική […]

Η Βουλή των Αντιπροσώπων τιμά τα δέκα χρόνια από τον θάνατο του Κώστα Π. Κύρρη

Μεθαύριο Τρίτη, 3 Δεκεμβρίου 2019, στις 19.00, στο Δημοτικό Κοινωνικό -Πολιτιστικό Κέντρο «Παλιά Αγορά Παλλουριώτισσας» η Βουλή των Αντιπροσώπων θα τιμήσει τη μνήμη του ιστορικού Κώστα Π. Κύρρη (Λάπηθος 1927 – Λευκωσία 2009). Θα μιλήσουν ο πρόεδρος της Βουλής, Δημήτρης Συλλούρης, ο δήμαρχος Λαπήθου, Νεοπτόλεμος Κότσαπας και οι Σώτος Βοσκαρίδης και Πέτρος Παπαπολυβίου. Η πρόσκληση […]

«Να πέσει, μωρέ, η Πατρίδα, αλλά να πέσει μαχόμενη!»

Όσοι έχουν ζήσει ή μελετούν σήμερα, εκ των υστέρων, τις τραγικές ημέρες της τουρκικής εισβολής γνωρίζουν τα κύρια χαρακτηριστικά των απέλπιδων προσπαθειών απόκρουσής της: την έλλειψη οπλισμού και συντονισμού μετά την πρόχειρη και χαοτική επιστράτευση, τα τραγικά αποτελέσματα του προηγηθέντος πραξικοπήματος και τις επιπτώσεις τους στο ηθικό και την ψυχική ενότητα των μονάδων και του […]

Ο ουμανιστής σπορέας Κυριάκος Μάτσης

Το να τεθούν «αξιολογικά κριτήρια» στη θυσία των ιδεολόγων μαχητών που έδωσαν εθελουσίως τη ζωή τους υπέρ της ελευθερίας της πατρίδας τους είναι άτοπο. Αυτό ισχύει και στον απελευθερωτικό αγώνα του 1955-1959: Κάθε αγωνιστής που σκοτώθηκε πολεμώντας για την επιτυχία του αγώνα της ΕΟΚΑ, στην πάλη του κυπριακού λαού για ελευθερία και την ένωση της […]