Το Πάσχα των Ορθοδόξων του 1921 γιορτάστηκε στις 18 Απριλίου (σχεδόν σαν σήμερα, καθώς με το νέο ημερολόγιο ήταν Πρωτομαγιά του 1921). Πριν εκατό χρόνια η Ελλάδα βρισκόταν στη Μικρασία με αντιβενιζελική κυβέρνηση και με βασιλιά τον επιστρέψαντα Κωνσταντίνο και ο ελληνικός στρατός ετοιμαζόταν για τη μεγάλη εξόρμηση, ελπίζοντας ότι θα ήταν η τελευταία και οριστική για το τέλος του πολέμου με τις δυνάμεις του Κεμάλ…

Αναζήτησα στην ψηφιακή βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων τα πασχαλινά πρωτοσέλιδα των ελληνικών εφημερίδων του 1921 και παρουσιάζω τα πιο εντυπωσιακά. Πρώτα του «Σκριπ», με ένα εντυπωσιακό ολοσέλιδο σκίτσο του Φ.[ρίξου] Αριστέως, ελαφρώς άκαιρο λόγω της Μικρασιατικής εκστρατείας, αλλά απόλυτα προσαρμοσμένο στην πανευρωπαϊκή φιλειρηνική τάση αμέσως μετά το τέλος του φονικού Α΄ Παγκοσμίου πολέμου.

Στο δεύτερο πρωτοσέλιδο, του «Ελεύθερου Τύπου» του Ανδρέα Καβαφάκη, του δημοσιογράφου και εκδότη που δολοφονήθηκε ως βενιζελικός μερικούς μήνες μετά (τον Φεβρουάριο του 1922) κυριαρχεί το σκίτσο ενός άλλου γνωστού ζωγράφου της εποχής, του Ν.[ικόλαου] Λύτρα, με έναν Έλληνα αξιωματικό του ιππικού να καλπάζει «προς τη Νίκην», με τίτλο «Χριστός Ανέστη»

Το τρίτο πρωτοσέλιδο είναι της εφημερίδας «Κόσμος» της Σμύρνης. Δίπλα από την κεντρική πασχαλινή εικόνα οι ειδήσεις από το μέτωπο κυριαρχούν. Τραγική διάσταση δίνει το ποίημα του Άγγελου Τσαγκαρόλα «Χριστός Ανέστη», το οποίο κλείνει με τη βεβαιότητα ότι «σε λίγο θα πούμε της Γενιάς το ορθινό στην Εκκλησιά της Πόλης»… Όνειρα που θα κατέρρρεαν ισοπεδωτικά.

Το πρωτοσέλιδο της βραχύβιας «Αστραπής» είναι παρόμοιο με αυτό του «Ελεύθερου Τύπου». «Ο Έλλην στρατιώτης σαλπίζει την Ανάστασιν του γένους».

Και τέλος ένα πρωτοσέλιδο σκίτσο από τον «Ριζοσπάστη», της περιόδου που εμφανιζόταν ως «σοσιαλιστική εφημερίδα» με διευθυντή τον Γιάννη Πετσόπουλο. (Και ανάμεσα στους συντάκτες τον νεαρό τότε Κύπριο διανοούμενο Λεωνίδα Παυλίδη). Εδώ, η ευχή Χριστός Ανέστη παραπέμπει στο «Πάσχα του Λαού»: Ο φαντάρος στο αγιάζι και στη βροχή στο μέτωπο και οι ηλικιωμένοι (γονείς του) με άδειο τραπέζι, βυθισμένοι στη θλίψη.

Φίλες και φίλοι, Χριστός Ανέστη!