Σαν σήμερα, πριν από 75 χρόνια, στις 8 Μαΐου 1945, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Winston Churchill, ανακοίνωσε στο Λονδίνο το τέλος του πολέμου στην Ευρώπη και την υπογραφή της συνθηκολόγησης από τους εκπρόσωπους του γερμανικού κράτους. Ακριβώς την ίδια ώρα έγινε ανάλογη ανακοίνωση από τον Τρούμαν, στις ΗΠΑ και τον Ντε Γκολ, στη Γαλλία. Ο Στάλιν θα ανακοίνωνε το τέλος του πολέμου την επόμενη, με αποτέλεσμα η Σοβιετική Ένωση να έχει από τότε διαφορετική μέρα γιορτής από τους συμμάχους της. Ο πόλεμος θα έπαυε, τυπικά από τις 00.01 της 9ης Μαΐου 1945. Η “Μέρα της Νίκης στην Ευρώπη” (VE day) γιορτάστηκε και στην Ελλάδα με λαμπρότητα και ενθουσιασμό, παρά το βαρύ εσωτερικό πολιτικό κλίμα. Αντίστοιχοι εορτασμοί έγιναν και στην Κύπρο. Θα τους δούμε, με τη βοήθεια της λευκωσιάτικης εφημερίδας “Νέος Κυπριακός Φύλαξ”, του Κ. Α. Κωνσταντινίδη.
Στο εξώφυλλο της εφημερίδας, ο “φιλέλλην” πρωθυπουργός της νίκης.
Η ανακοίνωση του Βρετανού πρωθυπουργού, η αντίστοιχη του Τρούμαν, με αναφορά στον Ρούσβελτ, η συνέχιση του πολέμου (για μερικές ακόμη ώρες) από τον Στάλιν και το τηλεγράφημα του βασιλιά της Αγγλίας προς τον αντιβασιλέα Δαμασκηνό, και τους Έλληνες: “Δεν θα λησμονήσωμεν τας θυσίας σας…”
Το μήνυμα του του “επιθεωρητή των Κυπριακών δυνάμεων” (δηλαδή του “Κυπριακού Συντάγματος” και της “Κυπριακής Εθελοντικής Δυνάμεως”), συνταγματάρχη Λάσινγκτον (F. Lushington) για τη νίκη επί του φασισμού
Οι αντιδράσεις των Ελλήνων της Κύπρου: Κωδωνοκρουσίες, δοξολογίες, σχολική αργία, μεγάλη παρέλαση στις 9 Μαΐου, συγχαρητήρια και πανηγυρικά τηλεγραφήματα, υπενθυμίζοντας την απαίτηση για ένωση με την Ελλάδα, εισφορές
Και στα “μικρά”, κάτι που ακούγεται σαν τραγική ειρωνεία, σε σχέση με όσα ακολούθησαν στην Κύπρο: Μια ακόμη υπόσχεση του υπουργού Εξωτερικών της Βρετανίας, Sir Anthony Eden, πρωθυπουργού κατά το 1955-1957 για το δικαίωμα της Αυτοδιάθεσης των Λαών…