Παρουσιάστηκε χτες το βράδυ (20 Μαΐου), στο «Ίδρυμα Λυσσαρίδη», στους Αγίους Ομολογητές, στη Λευκωσία, σε μια πολύ σεμνή, ανθρώπινη  και συγκινητική εκδήλωση, η δίτομη ποιητική συλλογή του Βάσου Λυσσαρίδη, με τίτλο «Δηλώνω παρών». Ουσιαστικά πρόκειται για μια ανθολόγηση από το ογκώδες – όπως αποδεικνύεται – ποιητικό έργο του Βάσου Λυσσαρίδη, σε επιμέλεια της Μάρως Αδαμίδου.

Ο Βάσος Λυσσαρίδης, ο οποίος έκλεισε τα 99 του χρόνια πριν από λίγες μέρες (έχει γεννηθεί στις 13 Μαΐου 1920) έχει εκδώσει άλλες τρεις ποιητικές συλλογές: Τα  Ποιήματα, (2008, Αθήνα – Λευκωσία: εκδόσεις Άγρα – Αιγαίον), Της ταβέρνας (2010, Λευκωσία: Αιγαίον) και Κραυγές, (2010, Λευκωσία: Αιγαίον). Στη συλλογή «Δηλώνω παρών» δημοσιεύονται 591 ποιήματά του, πολιτικά, αγωνιστικά, ερωτικά, στοχαστικά. Γραμμένα με λυρισμό, ευαισθησία και αγάπη για τον άνθρωπο, την Κύπρο, την Ελλάδα και την πανανθρώπινη ελευθερία, αλλά και με επαναστατική ορμή έφηβου, οργή και ενίοτε αυτοσαρκασμό. Αλλά και τον θάνατο, τον «διάπλου Αχερουσίας», που προσμένει να τον ανταμώσει ορθός. Όλα όσα χαρακτηρίζουν την προσωπική του ιστορία και μια μοναδική περίπτωση Έλληνα πολιτικού και διανοούμενου.

Ξεχωρίζω για το «Περί ιστορίας» από το «Δηλώνω Παρών» δύο ποιήματα του Βάσου Λυσσαρίδη για τον Πόντο, από τα πολλά που αφιερώνει στο Ποντιακό ζήτημα. Τιμώντας – έστω και δυο μέρες καθυστερημένα – και την επέτειο της 19η Μαΐου.

Το πρώτο, είναι ένα από τα δύο που έχει γράψει και δημοσιεύονται στο δίτομο έργο στο κυπριακό ιδίωμα

 

Καρτερώ την λευτερκάν

Αν πας στον Πόντο Παναή

ρέξε που την Σαμψούντα.

Αν βρεις παιδκιά γι’ αγγόνια του

ανιψιού μου, Παντελή,

τζ’ αν έχουν Τούρκου ονόματα

να τα φιλήσεις μυστικά

τζιαι δώσ’ τους την ευτσιήν μου.

Πε τους πως τώρα πρόσφυγας

τζ’ εγιώ

εις την Ορούνταν.

Τζιαι καρτερώ  την λευτερκάν

 να ξεκινά στην Λάπηθον

να φτάνει Τραπεζούντα.

 

Πόντιος

Μικρός, ανίκανος στη θηριωδία

αδέξιος στο χρόνο ταξιδεύω.

Με πνίγει η ανέκφραστη οργή.

Με κυνηγάει το μοιρολόι

της Πόντιας μάνας.

Σαν ρολοβάω στην Τραπεζούντα,

τυφλός με λοιδορεί ο Όμηρος.

Σαν βολοδέρνω στη νέα Θράκη

οι Σπάρτακοι με σαρκασμό

μου δείχνουν το σταυρό

κι ο πόνος δεν γλυκαίνει

με τον αυτοσαρκασμό, στην, δεν λέω,

όμορφη τη νέα μου πατρίδα,

Γεωργίτσα.

 

Στη φωτογραφία, το εξώφυλλο του πρώτου τόμου του “Δηλώνω παρών”.