Η διαδρομή των Γυμνασίων της Αμμοχώστου από το 1955 μέχρι το 1974

Δημήτρης Λεβέντης, Η διαδρομή των Γυμνασίων της Αμμοχώστου από το 1955 μέχρι το 1974. Προσάρτημα: Κατάλογοι Καθηγητών και Αποφοίτων, Λευκωσία: Σύλλογος Αποφοίτων και Φίλων Ελληνικών Γυμνασίων Αμμοχώστου, 2013.

Πρόκειται για ένα βιβλίο που αποτελεί τη συνέχεια του κλασικού και πολύτιμου βιβλίου του αείμνηστου Λαπηθιώτη ιστορικού Κώστα Π. Κύρρη, Ιστορία της Μέσης Εκπαιδεύσεως Αμμοχώστου 1191-1955 ιδίως δε του Ε.Γ.Α., Λευκωσία: Λάμπουσα 1967. (Ο Δ. Λεβέντης, τότε μαθητής του Ελληνικού Γυμνασίου Αμμοχώστου, είχε βοηθήσει τον Κ. Π. Κύρρη κατά το 1954-1955 «εις τα υπόγεια των αρχείων του Ε.Γ.Α. Αρρένων συλλέγων υλικόν».)  Αποτελεί μια σημαντική συμβολή στην ιστορία της εκπαίδευσης και ιδίως των κατεχομένων περιοχών της Κύπρου και ένα σπουδαίο βιβλίο για την ιστορία της Αμμοχώστου. Τα κύρια κεφάλαια είναι πέντε (Η περίοδος του αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-1959, Η περίοδος της ανάπτυξης 1959-1963, Τα πρώτα χρόνια της τουρκικής ανάπτυξης 1963-1967, Τα πρώτα χρόνια της δικτατορίας στην Ελλάδα 1967-1971, Τα τελευταία χρόνια πριν την κατάληψη της Αμμοχώστου από τους Τούρκους 1971-1974) ενώ υπάρχει ένα καταληκτικό κεφάλαιο με τίτλο «Στην προσφυγιά».

Το βιβλίο παρουσιάζει την ιστορία των εξαταξίων Γυμνασίων της πόλης του Ευαγόρα από το 1955 μέχρι το 1974 (Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου / Α΄  Γυμνάσιο Αρρένων – Γυμνάσιο Θηλέων – Οικονομικό Γυμνάσιο / Β΄  Γυμνάσιο Αρρένων – Γ΄  Γυμνάσιο, που ιδρύθηκε μόλις το 1972). Καταγράφονται οι κυριότεροι ιστορικοί σταθμοί, οι εκδηλώσεις, οι θεατρικές παραστάσεις, αριθμοί των μαθητών, τα σχολικά βραβεία, οι σημαντικότερες αθλητικές επιδόσεις, οι επισκέψεις σημαντικών προσωπικοτήτων, οι εκδρομές κ.ά. Επιλέγω μερικά μόνο ονόματα γυμνασιαρχών, και καθηγητών / καθηγητριών των είκοσι αυτών χρόνων: Κυριάκος Χατζηιωάννου, Παναγιώτης Περσιάνης, Κυριάκος Πλησής, Νίκος Αγγελίδης, Κλαίρη Αγγελίδου, Νικόλαος Κονομής, Κώστας Κύρρης, Χριστόφορος Μηλιώνης, Θεοδόσης Νικολάου, Πολύβιος Νικολάου, Αντώνης Παπαδόπουλος, Παναγιώτης Σέργης, Νέλλη Τσουγιοπούλου – Σαβεριάδου, Κυριάκος Χαραλαμπίδης. (Αρκετοί από τους παραπάνω ήταν παλαιοί απόφοιτοι του ΕΓΑ.) Από τους εκατοντάδες αποφοίτους ή τελειοφοίτους των Γυμνασίων της περιόδου 1955-1974 αρκούν εδώ μόνο τα ονόματα του Πετράκη Γιάλλουρου και του Παναγιώτη Τουμάζου.

Από το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου αντιγράφω τη δεύτερη παράγραφο, γραμμένη από τον Δημήτρη Λεβέντη με έντονη νοσταλγία, που θα μπορούσε να αποτελέσει και μια λεζάντα για τη φωτογραφία του εξωφύλλου:

«Είναι εκεί τα προπύλαια, οι τάξεις, τα εργαστήρια, τα γραφεία, η βιβλιοθήκη, η συκαμνιά, το ντεπόζιτο με τις φουντάνες, οι κερκίδες, οι ευκάλυπτοι, το γήπεδο του ποδοσφαίρου, το γήπεδο της καλαθόσφαιρας, οι λωρίδες των δρομέων, η τάφρος για τα άλματα. Το γήπεδο, οι κερκίδες, θα πει κανείς, ήταν του Γασιέ, δηλαδή του Γ.Σ.Ε., του Γυμναστικού Συλλόγου «Ευαγόρας». Όμως αυτό δεν είχε σημασία. Ήταν όλα δικά μας. Ακόμη και το απόγευμα, όταν έκανε προπόνηση η «Ανόρθωση» ή οι αθλητές του Γ.Σ.Ε., ανάμεσά τους μαθητές, απόφοιτοι, ακόμη και καθηγητές του Γυμνασίου, ήταν μια δική μας περιοχή. Αλλά και μπροστά από τα προπύλαια ο άδειος χώρος που αργότερα έγινε δημοτικό πάρκο, ήταν κι αυτός δικός μας. Και άφηνε να φαίνεται αγέρωχο το «Ελληνικόν Γυμνάσιον», όπως λιτά έγραφε στα προπύλαια»

Στο Παράρτημα του βιβλίου το Διοικητικό Συμβούλιο του «Συλλόγου Αποφοίτων και Φίλων Ελληνικών Γυμνασίων Αμμοχώστου» που αποτελείται από μια ομάδα δραστήριων ανθρώπων που εργάζονται συντονισμένα και άοκνα, με πρόεδρο τον Μιχάλη Κλεοβούλου, κατάφερε να συγκεντρώσει τα ονόματα όλων των αποφοίτων των Γυμνασίων της Αμμοχώστου από το σχολικό έτος 1955-1956 μέχρι το 1973-1974.