Στη σημερινή στήλη του «Περί ιστορίας» για την προ εκατονταετίας Κύπρο, αναδημοσιεύεται η περιγραφή των βροχών του Μαΐου του 1914 στην περιοχή Λευκωσίας – Μεσαορίας – Λάρνακας, στην εφημ. του Νικόλαου Καταλάνου, Κυπριακός Φύλαξ, της 16^ης Μαΐου 1914. Επίκαιρο θέμα, εάν το συνδυάσουμε και με τον φετινό βροχερό Μάιο. Ο αναγνώστης ας προσέξει το διδακτικό ύφος του μεγάλου (και αντιφατικού) Μανιάτη της νεότερης ιστορίας της Κύπρου, που είχε ιδιαίτερη έφεση στο να εξηγεί επιστημονικά τα καιρικά φαινόμενα, διαπαιδαγωγώντας τον απλό λαό, είτε στην «Αγάπη του Λαού» είτε από τις εφημερίδες του. Σημειώνουμε, επίσης, τη χαριτωμένη κυπριακή παροιμία, τις άριστες γνώσεις του Καταλάνου από την καθημερινότητα του Κύπριου αγρότη, αλλά και τις λέξεις φακαρώνουν (με έμφαση στο πρωτότυπο) και σκουλουβέρια.

Αι ζημίαι από των βροχών του Μαΐου

Κυπριακόν λόγιον είναι τόδε: «Στο[ν] καταραμένον τόπον και το Μα να βρέχη» και αλλαχού λέγεται: «Το Μάι λαγώς μη κατουρήση», ίνα δηλωθή πόσον επιβλαβής είναι η βροχή κατά Μάιον, και ατυχώς ο Μάιος φέτος εγένετο μην χειμερινός.

Αλλεπάλληλοι και ραγδαίαι κατέπεσον βροχαί ουδέν ουδαμού ωφελούσαι εν τη ώρα ταύτη του έτους, πολλάς δε ζημίας προξενούσαι. Η εκτεθειμένη εις τας άλωνας κριθή ή παρασύρεται υπό των χειμαρρωδών ρυάκων ή διαβρεχομένη ελαττούται κατά πολύ την ποιότητα και συνεπώς και την τιμήν και φέρεται ότι ικαναί εγένοντο ζημίαι.

Οι καλλιεργηταί του βάμβακος, όπου δεν  έχουσι βλαστήση υπέρ το έδαφος οι εμφυτευθέντες σπόροι, είναι υποχρεωμένοι να φυτεύσωσιν εκ νέου, και τούτο ενιαχού θα γίνη διά τρίτην και τετάρτην φοράν ένεκα των αλλεπαλλήλων βροχών κατά μακρά διαλείμματα.

Η άνθησις των ελαιών εγένετο φέτος πυκνοτάτη και η ελαιοπαραγωγή προεμηνύετο εκ τούτου δαψιλής. Αι τελευταίαι βροχαί παρέσυραν τα άνθη μετά της γύρεως εις το έδαφος και παρεκώλυσαν την γονιμοποίησιν, εξ ου φόβος υπάρχει ότι η ελαιοπαραγωγή υπέστη υπερόγκους ζημίας.

Η σηροτροφία πιθανολογείται ότι υπέστη ωσαύτως μεγάλην βλάβην, διότι εγένοντο πυκναί και μεγάλαι ηλεκτρικαί εκκενώσεις μετά των βροχών, αι δε βρονταί κατά κοινήν και γνωστήν παρατήρησιν σταματώσι την βομβυκοποίησιν του κλαδώσαντος σκώληκος, διότι υπό του δονισμού του αέρος διαρρήγνυνται αι ίνες και τα εν κατασκευή βομβύκια φακαρώνουν κατά την ιδιάζουσαν έκφρασιν των σηροτρόφων.

Χάλαζα

Χάλαζα κατέπεσε πολλαχού της νήσου παραβλάψασα τας ελαίας και τας αμπέλους, εν Αγκαστίνα όμως της Μεσαορίας φέρεται ότι προυξένησεν αληθή καταστροφήν, τη π. Κυριακή διότι εγένετο αύτη εις μέγεθος καρύου και τοσούτον πυκνή και εκτεταμένη ώστε κατέστρεψε το μέγιστον μέρος της συγκομιδής των σιτηρών.

Κεραυνοί

Ένεκα της υπερφορτώσεως ηλεκτρισμού της ατμοσφαίρας εν τη ώρα ταύτη του έτους πολλοί πολλαχού επέσκηψαν κεραυνοί μετά των υετών του Μαΐου, αβλαβείς ως τα πολλά.

Εν Λάρνακι τη π. Κυριακή επέσκηψε κεραυνός εις την οικίαν του κ. Σούντια όστις εθρυμάτισεν ερμάριόν τι και τους επί των θυρωμάτων του καθρέπτας, και πάντας τους υελοπίνακας των παραθύρων, κατέκαυσε τα σκουλουβέρια και άλλας προυξένησε ζημίας υπολογιζομένας εις £30. Ευτυχώς ουδέν απευκταίον συνέβη.

Χάλαζα εις μέγεθος ωού κατέπεσε εις το χωρίον Γέρι δεξιά και κατά το τρίτον της αμαξιτού Λευκωσίας Λάρνακος όπου σοβαρώς ετραυμάτισε κατά την κεφαλήν ή το πρόσωπον χωρικούς μέχρις αίματος και πολλά ζώα, μεγάλας δε προυξένησε ζημίας εις τα σπαρτά.

Εν Αθηαίνω, ωσαύτως αριστερά και κατά μέσον της αυτής αμαξιτού η καταπεσούσα χάλαζα περιγράφεται έχουσα μέγεθος ωού και προξενήσασα σπουδαίας ζημίας εις αμπέλους, ελαίας, αμυγδαλέας, συκάς, χρυσομηλέαςμ κ.ά, και κατέστρεψε πολλά στρέμματα σίτου, βρώμης, ορόβου, φαβέττας κλπ.

Η ζημία υπολογίζεται εις £2500 τουλάχιστον.

Κυπριακός Φύλαξ, 16 Μαΐου 1914