Τελέστηκαν στα Γιάννενα την περασμένη Δευτέρα, 28^η Οκτωβρίου, τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Μιχαήλ Στιβαρού. Ο Στιβαρός γεννήθηκε στον Πεδουλά το 1892, και ήταν παιδί του Μιχαήλ Στιβαρού και της Πηνελόπης Χατζηθεοδόση. Πήρε το όνομα Μιχάλης, καθώς ο πατέρας του απεβίωσε λίγους μήνες πριν τη γέννησή του. Η οικογένειά του αποτελούσε κλάδο της οικογένειας Παπαχριστόδουλου Λεβέντη από τη Λεμύθου, από την οποία κατάγονταν ο Αρχιεπίσκοπος Κύριλλος Β΄, ο Αρχιμανδρίτης Μακάριος Μυριανθεύς, κατόπιν Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Β΄, οι αδελφοί Μυριανθόπουλοι και οι οικογένειες  Ευέλθοντος Σχίζα και Αναστάσιου Γ. Λεβέντη. Αποφοίτησε από το Ημιγυμνάσιο Λεμεσού (1910) και από το Παγκύπριο Γυμνάσιο (1911) και γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στις 6  Οκτωβρίου 1912, μια μέρα νωρίτερα από τους άλλους Κύπριους φοιτητές της Αθήνας, κατατάχθηκε εθελοντικά στον ελληνικό στρατό και τοποθετήθηκε στο 1^ο τάγμα του Ανεξάρτητου Συντάγματος Κρητών. Η μονάδα του αναχώρησε για το ηπειρωτικό μέτωπο στις 23 Οκτωβρίου 1912. Εκεί, μαζί με τους άλλους Κύπριους φοιτητές, πολέμησε στις φονικές μάχες των Πεστών και της Αετοράχης.

Σύμφωνα με τους επίσημους καταλόγους του Υπουργείου Στρατιωτικών σκοτώθηκε στο Μπιζάνι στις 5 Δεκεμβρίου 1912, όμως πιθανότατα η ημερομηνία αυτή είναι λανθασμένη, με πιθανότερη την 16^η Δεκεμβρίου. Στην Κύπρο, για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, η μητέρα του τον θεωρούσε  αγνοούμενο. Το όνομά του είναι χαραγμένο στη στήλη των πεσόντων μαθητών του Ημιγυμνασίου Λεμεσού (σήμερα στην αυλή του Λανιτείου Γυμνασίου), στη στήλη των πεσόντων μαθητών του Παγκυπρίου Γυμνασίου και στη στήλη των πεσόντων φοιτητών του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Η προτομή του στα Ιωάννινα τοποθετήθηκε με πρωτοβουλία του Ιδρύματος «Αθανάσιος Κτωρίδης» και της οικογένειας Στιβαρού. Οι ίδιοι  έχουν αναγείρει ανάλογη προτομή του Στιβαρού και στον Πεδουλά, στο σεμνό μνημείο των Κυπρίων βαλκανιομάχων, στην αυλή του παρεκκλησίου του Τιμίου Σταυρού.

Στα Γιάννενα, την πόλη των θρύλων, η προτομή του Στιβαρού τοποθετήθηκε στο παραλίμνιο πάρκο Κατσάρη, σχεδόν απέναντι από το νησάκι της Κυρά Φροσύνης, δίπλα από την προτομή του Δημάρχου της Λεμεσού Χριστόδουλου Σώζου, που σκοτώθηκε και αυτός πολεμώντας εθελοντικά στο Μπιζάνι υπέρ της ελευθερίας των Ηπειρωτών, τον Δεκέμβριο του 1912. Δημιουργήθηκε έτσι, στις όχθες της Παμβώτιδας, μια μοναδική «κυπριακή γωνιά», που πρέπει να την επισκέπτονται οι Κύπριοι περιηγητές και τιμά τους εμπνευστές της και το Δημοτικό Συμβούλιο Ιωαννιτών που ομόφωνα αποδέχθηκε την τοποθέτηση της προτομής, στα πλαίσια των εορτασμών για τη συμπλήρωση ενός αιώνα από την απελευθέρωση της Ηπείρου.

Μοναδικό κατάλοιπο του Πεδουλιώτη εικοσάχρονου εθελοντή είναι ένα απόσπασμα επιστολής του προς τον παλιό του καθηγητή στη Λεμεσό, Κλεόβουλο Μυριανθόπουλο, που δημοσιεύσαμε παλιότερα. Γράφει εκεί, ο Στιβαρός, ύστερα από την κατάταξή του στον ελληνικό στρατό, τον Οκτώβριο του 1912: «Ό,τι αισθάνομαι τας ημέρας αυτάς που έγινα στρατιώτης δεν το ησθάνθην ποτέ. Αισθάνομαι ότι εδιπλασιάσθη το σώμα μου και η ψυχή μου. Είμαι ακούραστος μεθ’ όλον τον βαρύν οπλισμόν. Η κυπριακή φοιτητική ομάς εστέ βέβαιος ότι θα τιμήση και πατρίδα και γονείς και εκπαιδευτήρια, από τα οποία εδιδάχθημεν τον μέγαν πατριωτισμόν.»

Σήμερα, εκατόν χρόνια μετά, «πατρίδα, γονείς και εκπαιδευτήρια» αναζητούν Σώζους, Στιβαρούς, προσανατολισμό και ελπίδα…

Δημοσιεύθηκε στην εφημ. “Ο Φιλελεύθερος”, στις 2 Νοεμβρίου 2013