Πριν 120 χρόνια. Η αναγγελία του θανάτου του Παύλου Μελά στη Λευκωσία

Τιμήθηκε σήμερα η επέτειος των 120 χρόνων από τον θάνατο του Παύλου Μελά στο χωριό Στάτιστα (σημερινό όνομα Μελάς) της Καστοριάς, μια μέρα που καθιερώθηκε να εορτάζεται ως η έναρξη του Μακεδονικού Αγώνα (1904-1908). Ο θάνατος του Μελά δεν πέρασε απαρατήρητος στην Κύπρο. Το πρώτο του μνημόσυνο έγινε στη Λευκωσία στις 31 Οκτωβρίου 1904 (παλαιό […]

Κυπριακό. Αποτίμηση μιας τραγωδίας

Ανεξάρτητα από τις σημερινές τεράστιες αντιξοότητες και τα πολιτικά αδιέξοδα του Κυπριακού προβλήματος, η τουρκική εισβολή του 1974, ως βίαιη τομή αποτέλεσε το οριστικό τέλος των αγώνων και των πόθων του Κυπριακού Ελληνισμού για ένωση με τον μητροπολιτικό κορμό. Τερματίζοντας ένα πολυετές μαζικό ενωτικό κίνημα με πολλές ιδιαιτερότητες στη νεοελληνική ιστορία, που συνήθως αγνοούνται από […]

Διάλεξη του Π. Παπαπολυβίου, “Μακεδονικός Αγώνας και Κύπρος”. Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 16 Οκτωβρίου 2023

Προσκλήθηκα και θα δώσω διάλεξη, με θέμα Ο Μακεδονικός Αγώνας καιη Κύπρος, στην ετήσια επετειακή πανηγυρική εκδήλωση της ΕταιρείαςΜακεδονικών Σπουδών για τον Μακεδονικό Αγώνα, τη Δευτέρα 16Οκτωβρίου 2023, ώρα 19.00 στην Αίθουσα Διαλέξεων της Εταιρείας,στη Θεσσαλονίκη (Εθνικής Αμύνης 4).Η διάλεξη εξετάζει τον αντίκτυπο των γεγονότων του Μακεδονικού Αγώνα στην Κύπροτων αρχών του εικοστού αιώνα και την κυπριακή […]

Του Σπύρου Σφέτα (1960-2021)

Οι Έλληνες ιστορικοί και η στενότερη ομάδα των ιστορικών – αποφοίτων του ΑΠΘ, άκουσαν με οδύνη τα νέα για τον θάνατο του Σπύρου Σφέτα που απεβίωσε χθες, 21 Νοεμβρίου 2021. Ήταν ο διαπρεπέστερος Έλληνας βαλκανιολόγος της γενιάς μας, με βαθιά γνώση των βαλκανικών γλωσσών, της βαλκανικής ιστορίας και ειδικότερα του Μακεδονικού ζητήματος. Πολυγραφότατος και φιλομαθέστατος […]

Κυπριακές εκδόσεις για τη Μακεδονία, 1904-1908

Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες ιστορικές, φιλολογικές και βιβλιογραφικές πτυχές των δεσμών Κύπρου – Μακεδονίας, που απηχούν και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον των Ελλήνων Κυπρίων για όσα διαδραματίζονταν στη Μακεδονία στις αρχές του 20ού αιώνα είναι οι σχετικές κυπριακές εκδόσεις. Ένα σχεδόν άγνωστο κεφάλαιο για τη νεότερη κυπριακή γραμματεία, καθώς πρόκειται για δυσεύρετες σήμερα, ολιγοσέλιδες εκδόσεις, […]

Διαθλάσεις της εξέγερσης του Ίλιντεν στην Κύπρο

Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε κατά πόσο συζητείται σοβαρά μεταξύ των κυβερνήσεων Ελλάδας και ΠΓΔΜ η ονομασία της «Μακεδονίας του Ίλιντεν» για το γειτονικό με την Ελλάδα κράτος της Βαλκανικής, όμως η σχετική ειδησεογραφία, μας θύμισε τον απόηχο της εξέγερσης του Ίλιντεν του 1903 στην Κύπρο. (Είχαμε γράψει σχετικά σε ένα από τα πρώτα […]

Η Ελλάδα, το Κυπριακό και οι Κύπριοι των Αθηνών, 1931-1940

Παρουσιάστηκε αυτή τη βδομάδα το βιβλίο του Θωμά Παπαγεωργίου  «Η κυπριακή ενωτική κίνηση στην Αθήνα, 1931-1940. Οι βρετανικές αντιδράσεις και η στάση των ελληνικών κυβερνήσεων» (Λευκωσία: «Εν Τύποις», 2015). Πρόκειται για την επεξεργασμένη μορφή της διδακτορικής διατριβής του συγγραφέα, που υποβλήθηκε και υποστηρίχθηκε με επιτυχία, το καλοκαίρι του 2014, στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της […]

Καπετάν Γιώργης Αργυρίου Κυπραίος

Ο γνωστότερος Κύπριος Μακεδονομάχος είναι ο Γεώργιος Αργυρίου Κυπραίος, από την Πέγεια της Πάφου, που διακρίθηκε το 1906-1908 στην περιοχή Μοναστηρίου – Μοριχόβου, ως ομαδάρχης στα σώματα των Εμμανουήλ Κατσίγαρη, Παναγιώτη Γερογιάννη και Γεώργιου Βολάνη, αν και όταν στρατολογήθηκε  ήταν μόλις 17 χρονών. Ο Αργυρίου τραυματίστηκε σοβαρά στη μάχη του Ίβεν, τον Σεπτέμβριο του 1907, […]