Πρωτοχρονιά σήμερα, και μαζί με τις ευχές σε όλους και όλες τους φίλους / φίλες του “Περί Ιστορίας” για καλή χρονιά, με υγεία, προσωπική και οικογενειακή ευτυχία και ελευθερία στον τόπο μας, θα δούμε τέσσερα αποσπάσματα από τα πρωτοχρονιάτικα πρωτοσέλιδα του 1920, στην Κύπρο και στην Ελλάδα.

Στη Λευκωσία, η παλιότερη εφημερίδα της πόλης, η “Φωνή της Κύπρου”, στο φύλλο της 28/10-1-1920 (αρκετές κυπριακές εφημερίδες, λόγω της βρετανικής κατοχής, χρησιμοποιούσαν τη διπλή ημερομηνία, και στα δύο ημερολόγια) με διευθυντή τον Κύριλλο Κ. Παυλίδη, εύχεται την εκπλήρωση “του ιερού πόθου της ενώσεως μετά της Μητρός Ελλάδος”, που θα φέρει “την τρισολβίαν μακαριότητα και την ευδαιμονίαν που απορρέει εκ της ελευθερίας και μόνης της ελευθερίας!”. Ήταν η περίοδος, ακόμη, των Μεγάλων προσδοκιών, που ακολούθησαν το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου. Μάλιστα, η πολυπρόσωπη και πολυδάπανη “Κυπριακή Πρεσβεία” έκλεινε ήδη ένα χρόνο απουσίας από την Κύπρο, ευρισκόμενη πλέον στο Λονδίνο – και όχι στο Παρίσι και στη Διάσκεψη της Ειρήνης – από όπου πρόσμενε τη βρετανική συγκατάνευση στο ενωτικό αίτημα, που είχε υποβληθεί με χαμηλούς τόνους, όπως είχε υποδείξει ο Ελευθέριος Βενιζέλος.

Στην άλλη μεγάλη εφημερίδα της Λευκωσίας, τον “Κυπριακό Φύλακα” του Μανιάτη Νικόλαου Καταλάνου, εκ των ηγετών των εν Κύπρω βασιλοφρόνων, οι ευχές στο φύλλο της 31ης Δεκεμβρίου 1919 διατυπώνονται πιο υπαινικτικά, αλλά καλύπτουν “σύμπαντα τον Ελληνισμόν.

Στην εφημερίδα της Λάρνακας “Νέον Έθνος”, όργανο του πιο φανατικού αντιβενιζελικού στην Κύπρο, του Πελοποννήσιου ιατρού και πολιτευτή Φίλιου Ζαννέτου, στο φύλλο της 28/10-1-1920, δημοσιεύεται το ποίημα “Θλίψη και δέηση”, του Λαρνακέα λόγιου και ποιητή Παύλου Βαλδασερίδη (1892-1972), που περιγράφει ακριβώς τα συναισθήματα της απογοήτευσης στο προηγηθέν έτος αλλά και τις ελπίδες για τη νέα χρονιά. Ένα εξαιρετικό δείγμα της ποίησης της νέας γενιάς της μεσοπολεμικής περιόδου.

Στην Αθήνα η μεγάλη βενιζελική καθημερινή εφημερίδα “Πατρίς” του Δημήτριου Λαμπράκη, δημοσιεύει στο πρωτοχρονιάτικο φύλλο του 1920 το κύριο άρθρο “Ανατολή νέας ζωής διά την ανθρωπότητα”. Είναι ένα άρθρο γραμμένο με απόλυτη αισιοδοξία όπως δηλώνουν οι στίχοι του κρητικού ριζίτικου “Σε ψηλό βουνό” με τους οποίους αρχίζει – επαναστατικά για την εποχή – το άρθρο της αθηναϊκής εφημερίδας, αλλά και το σκίτσο που δείχνει έναν αετό να φέρνει την ελληνική σημαία, και πλησιέστερα “το Άστυ προς την Ιωνίαν και να γεφυρώση τον Παρθενώνα με τους τρούλλους της Αγίας Σοφίας”. Και βέβαια, το άρθρο κλείνει με απευθείας παραπομπή στον “άτρομο σταυραετό”, τον “Εκλεκτό της Φυλής”, Ελευθέριο Βενιζέλο.

Όντως το 1920 θα έφερνε “μεγάλες εθνικές ημέρες διά σύμπαντα τον Ελληνισμόν”, τις μεγαλύτερες μέχρι τότε στον 20ό αιώνα, με την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών. Όμως, η συνέχεια θα εξελισσόταν σε τραγωδία…

Φίλες και φίλοι, Καλή χρονιά!