Πριν από λίγες μέρες απεβίωσε στη Λευκωσία η Λούλα Κοκκίνου – Παπαγεωργίου, μια από τις πιο σημαντικές αγωνίστριες της ΕΟΚΑ. Όποιος γνώριζε για πρώτη φορά τη Λούλα Κοκκίνου – Παπαγεωργίου τις τελευταίες δεκαετίες, δεν μπορούσε να πιστέψει ότι αυτή η λιπόσαρκη μικροκαμωμένη γυναίκα με το τόσο σπουδαίο και αθόρυβο φιλανθρωπικό έργο ήταν δυνατό να είχε πρωταγωνιστικό ρόλο σε έναν επαναστατικό αγώνα.

Ο αρχηγός της ΕΟΚΑ, Γ. Γρίβας – Διγενής, αναφέρει στα Απομνημονεύματά του (1961), τη Λούλα Κοκκίνου ανάμεσα στους πιο σημαντικούς του συνεργάτες, ύστερα από τους τομεάρχες και τους αρχηγούς ανταρτικών ομάδων. Στους «Αρχηγούς συνδέσμων της ΕΟΚΑ» αναφέρει, κατά σειράν, τον Γιαννάκη Δρουσιώτη (από την έναρξη του Αγώνα – Ιούλιο 1955), τον Κυριάκο Μάτση (Αύγουστος 1955 – Φεβρ. 1956), τη Λούλα Κοκκίνου, τον Φειδία Καρυόλαιμο, τον Αθανάσιο Παπαγεωργίου (μετά τον Αγώνα της ΕΟΚΑ σύζυγο της Λούκας Κοκκίνου) και τον διάκονο Άνθιμο Κυριακίδη.

Η ίδια η Λούλα Κοκκίνου, σε μια από τις ελάχιστες περιπτώσεις που μίλησε δημόσια για την προσφορά της στην ΕΟΚΑ, στο συνέδριο «Το επικοινωνιακό σύστημα του Απελευθερωτικού Αγώνα», τον Οκτώβριο του 2009 (είχα την τιμή να είμαι ανάμεσα στους οργανωτές του συνεδρίου) είπε: «Μετά τη σύλληψη του πατρός Φώτιου Καλογήρου στα τέλη Μαρτίου 1956 ανέλαβα ως υπεύθυνη του κέντρου. Προηγουμένως συνεργαζόμουν με τον Παπασταύρο Παπαγαθαγγέλου και τον Παπαφώτιο, που μάλιστα μου ανέθεσε το ταμείο της οργάνωσης, επειδή ο ίδιος ήταν πολύ βεβαρημένος και επειδή γνώριζα Λογιστική.»

Πέρα από τα πολλά και σημαντικά καθήκοντα που ανέλαβε, πέρα από τις τρεις συναντήσεις που είχε το 1956 με τον Γρίβα-Διγενή, ενώ αυτός καθοδηγούσε την ανταρτική δράση από τα βουνά του Κύκκου, πέρα από τη στενότατη συνεργασία που ανέπτυξε με τον Ρόδη Ρούφο, τον Έλληνα υποπρόξενο στη Λευκωσία, συνεπή και παράτολμο αγωνιστή της ΕΟΚΑ, η Λούλα Κοκκίνου επέδειξε σπάνια χαρίσματα και φλόγα ψυχής. Ο Γιαννάκης Δρουσιώτης, από τους κορυφαίους αγωνιστές, με νευραλγικά καθήκοντα στην ΕΟΚΑ, αναφέρει ότι «στις δύσκολες μέρες του ‘55, η Λούλα Κοκκίνου με εμψύχωνε και με στήριζε». Και προσθέτει ότι στη συνέχεια, όταν φούντωσε η ανταρτική δράση, ήταν τέτοιος ο ενθουσιασμός, ώστε ο «Σεβαστιανός» (το πρώτο ψευδώνυμο της Λούλας Κοκκίνου στην ΕΟΚΑ) ζητούσε από τον Γρίβα-Διγενή τον σχηματισμό ανταρτικής γυναικείας ομάδας! Και στις Κεντρικές Φυλακές, όπου κρατήθηκε η Λούλα Κοκκίνου από τον Ιούνιο του 1956 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1957, μετά τη σύλληψή της από τις αποικιακές αρχές, ήταν η ψυχωμένη αρχηγός των γυναικών κρατουμένων, που δεν δίστασαν να συγκρουστούν σώμα με σώμα με τους δεσμοφύλακες σε διάφορες εξεγέρσεις.

Σε μια τέτοια μέρα, στις 28 Οκτωβρίου 1956, οι φυλακισμένες Ουρανία και Λούλα Κοκκίνου, Νίτσα Χατζηγεωργίου, Μαρούλα Καραολή, Δήμητρα Κουρσουμπά, Ρίτα Ανθούλη, Παμπίτσα Κωνσταντίνου, Μαρία Κουντουρίδου, και η ποινική κρατούμενη Ε.Κ. σήκωσαν μιαν αυτοσχέδια ελληνική σημαία με τις εννιά λωρίδες που συμβολίζουν το «Ελευθερία ή Θάνατος». Την είχαν ράψει κρυφά στα κελιά τους χρησιμοποιώντας μιαν ποδιά και τις πετσέτες τους. Και ξεκίνησαν έναν συγκλονιστικό εορτασμό της εθνικής επετείου, μεταδίδοντας τον επαναστατικό ξεσηκωμό σε όλα τα διαμερίσματα των Φυλακών, που κράτησε όλη τη μέρα με συνθήματα και τραγούδια.

Ανάλογη, σημαντική προσφορά στον αγώνα της ΕΟΚΑ είχαν οι αδελφές της Λούλας, η Ουρανία, η γνωστή θεολόγος και εκπαιδευτικός, και η Μαρούλα Κοκκίνου-Μαρκίδου. Αλλά και ο γαμπρός της, Κυριάκος Μαρκίδης, που η Εταιρεία του, η ΚΕΜ, οι οδηγοί της, ο στόλος των αυτοκινήτων της και τα γραφεία της, στρατεύθηκαν ολοκληρωτικά στην ΕΟΚΑ, μεταφέροντας αγωνιστές, αλληλογραφία και οπλισμό.

Μετά το τέλος του Αγώνα ήταν από τους αγωνιστές, μαζί με τον κατοπινό σύζυγό της και την αδελφή της Ουρανία που ακολούθησαν πιστά τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο. Ήδη, από την εποχή της σύλληψής των δύο αδελφών Κοκκίνου είχαν εκδηλωθεί στον τομέα Λευκωσίας, και ειδικά ανάμεσα στους αγωνιστές που προέρχονταν ή είχαν στενότερη σχέση με την Εκκλησία φαινόμενα καχυποψίας και διαιρέσεων. Ορισμένες από αυτές τις παρεξηγήσεις εξελίχθηκαν σε έντονες αντιπαλότητες, ανάμεσα σε παλιούς συναγωνιστές και συναγωνίστριες. Δεν έμελλε να διαλυθούν ή να συγχωρεθούν ποτέ…

Η ίδια η Λούλα Κοκκίνου είχε πει κατά την ομιλία της το 2009 ότι δέχτηκε να μιλήσει για το έργο των Συνδέσμων στον Αγώνα της ΕΟΚΑ με πολλούς δισταγμούς και επιφυλάξεις. Όπως τόνισε, «Εξακολουθώ να πιστεύω ότι αυτό είναι ανεπίκαιρο, αφού το Κυπριακό παραμένει άλυτο και τα μίση και τα πάθη που δημιουργήθηκαν μετά τον Αγώνα εξακολουθούν να υπάρχουν ακόμη»…

Καλόν Παράδεισο, κυρία Λούλα!

Δημοσιεύθηκε στην εφημ. «Φιλελεύθερος» στις 6 Ιουλίου 2019

Στη φωτογραφία: Δευτέρα του Πάσχα 1956, στα βουνά του Κύκκου.  Ο αρχηγός της ΕΟΚΑ Γ. Γρίβας-Διγενής, ανάμεσα στην Αριέττα Ρούφου, σύζυγο του Ρόδη Ρούφου, και τη Λούλα Κοκκίνου (με τα λευκά). Καθήμενος ο αντάρτης Λάμπρος Καυκαλίδης.