Ο σημερινός ποδοσφαιρικός αγώνας στη Λευκωσία, μεταξύ των εθνικών ομάδων Ελλάδας και Κύπρου, αποτελεί μια σημαντική στιγμή στην ιστορία του κυπριακού ποδοσφαίρου και μια αναμέτρηση με πολλές παραμέτρους και προεκτάσεις. Στο σημερινό μας άρθρο θα θυμηθούμε το κύριο ορόσημο στις κυπροελλαδικές ποδοσφαιρικές σχέσεις, που κατά μία εκπληκτική σύμπτωση συνδέεται ημερολογιακά με τον σημερινό ποδοσφαιρικό αγώνα.

Πριν από πενήντα ακριβώς χρόνια, το Σάββατο 7 Οκτωβρίου 1967, στο ιστορικό γήπεδο του Γ. Σ. Π., έγινε ο πρώτος ποδοσφαιρικός αγώνας κυπριακής ομάδας στο πανελλήνιο πρωτάθλημα Α΄ Εθνικής κατηγορίας. Αντίπαλοι ήταν ο Ολυμπιακός Λευκωσίας, πρωταθλητής Κύπρου το 1966-1967 και ο Εθνικός Πειραιώς, από τις καλύτερες ομάδες τότε στην Ελλάδα, με προπονητή τον Πάνο Μάρκοβιτς, που αργότερα εργάστηκε με μεγάλη επιτυχία και στο νησί μας. Ήταν μια επαναστατική αλλαγή για το κυπριακό ποδόσφαιρο, που διατηρήθηκε μέχρι το καλοκαίρι του 1974, με τρεις συμμετοχές του Ολυμπιακού Λευκωσίας, και από μια της ΑΕΛ, της ΕΠΑ, της Ομόνοιας και του ΑΠΟΕΛ (που κατάφερε να αποφύγει τον υποβιβασμό, το 1973-1974).

Η συμμετοχή κυπριακών ομάδων στην Α΄ Εθνική ήταν μια από τις ιδέες που προώθησε η δικτατορία των συνταγματαρχών για να αποκτήσει ερείσματα στην Κύπρο. Εκφραστής αυτής της πολιτικής, και ο άνθρωπος που υλοποίησε την «ποδοσφαιρική ενοποίηση» ήταν ο Κωνσταντίνος Ασλανίδης, γενικός γραμματέας αθλητισμού, το μέλος της ηγετικής ομάδας της Χούντας που απέκτησε τους στενότερους δεσμούς στην Κύπρο, με πανίσχυρο όπλο τα χρήματα που μοίραζε προς πάσα κατεύθυνση. (Την ίδια εποχή ήρθε και το ΠΡΟ-ΠΟ στο νησί μας.) Βέβαια, τον Οκτώβριο του 1967, οι αντιδράσεις εναντίον της δικτατορίας παρέμεναν αρκετά έντονες στην Κύπρο: Οι μεγάλες εφημερίδες δημοσίευσαν τις ίδιες μέρες το αντιστασιακό κατηγορώ της Ελένης Βλάχου, ενώ ενυπόγραφα άρθρα ανεξάρτητων φωνών, και πέραν της Αριστεράς, όπως των Βία Μαρκίδη, Πλουτή Σέρβα, Αντώνη Φαρμακίδη, κ.ά. υποδείκνυαν τους θανάσιμους κινδύνους για την Ελλάδα (και το Κυπριακό) από την πολιτική «των Παττακών»…

Όμως το ποδόσφαιρο, ως μαζικό φαινόμενο, έχει άλλες λογικές και κριτήρια. Τον αγώνα του Ολυμπιακού Λευκωσίας – Εθνικού Πειραιώς παρακολούθησαν 12.000 θεατές, ενώ στις αναμετρήσεις με τις μεγάλες ελληνικές ομάδες της εποχής, σε αλησμόνητα ματς για όσους τα παρακολούθησαν, γινόταν το αδιαχώρητο. Είχε μάλιστα προβλεφθεί οι αγώνες του Ολυμπιακού Λ. να γίνονται Σάββατο, ώστε να μη λειτουργούν ανταγωνιστικά με το κυπριακό πρωτάθλημα. Από τα παραλειπόμενα της πρώτης συνάντησης της 7^ης Οκτωβρίου 1967, σημειώνουμε τις δηλώσεις του προπονητή του Ολυμπιακού Λευκωσίας, Πάμπου Αβρααμίδη, ότι εκείνο που τον φόβιζε στην Α΄ Εθνική, ήταν οι διαιτητές [!!!] και οι τραυματισμοί των παικτών του. Όσο για τον αγώνα, ήταν συναρπαστικός και έληξε ισόπαλος 2-2, με τέρματα των Πανίκου (Ευθυμιάδη) και Ξυπολυτά και Λεβεντάκου και Χατζηϊωαννίδη. Από τον Ολυμπιακό έλειπε ο Κωστάκης, λόγω τραυματισμού, ενώ από τον Εθνικό θαυμάστηκε ο Χατζηϊωάννογλου, «ο ταχύτερος κυνηγός που αγωνίστηκε ποτέ μέσα στα κυπριακά γήπεδα», σύμφωνα με τον αθλητικογράφο του «Φιλελευθέρου». Ως προ το τελετουργικό, «προ του αγώνος, ο πρόεδρος του Εθνιικού εχαιρέτησε διά μεγαφώνου τους Κυπρίους φιλάθλους, τονίσας την σημασίαν της ενοποιήσεως και τον πρωταγωνιστικόν ρόλον της πραγματοποιήσεώς της υπό του Γ.Γ. Αθλητισμού Ελλάδος, κ. Ασλανίδη». Ανάλογες τελετές, ανέμεναν τον Ολυμπιακό Λευκωσίας και στους εκτός έδρας αγώνες του, που άρχισαν πολύ καλά, με νίκη επί του Πανελευσινιακού και ισοπαλία με τον Ηρακλή, στο Καυταντζόγλειο. Στο ημίχρονο των αγώνων φιλαρμονικές έπαιζαν θούρια, ενώ στη Θεσσαλονίκη μίλησε, εκτός από τους προέδρους των δύο ομάδων, και ο ίδιος ο Ασλανίδης, «ο οποίος εκάλεσε τους φιλάθλους να αγκαλιάσουν τους Κυπρίους με την ιδίαν αγάπην που αγκαλιάζουν οι Κύπριοι αυτούς, όταν αι ομάδες μας αγωνίζονται εις την μεγαλόνησον». Για μια ακόμη φορά, το ποδόσφαιρο μετατρεπόταν σε όπλο χειραγώγησης των μαζών από ένα αντιδημοκρατικό καθεστώς. Όμως για αυτό, δεν έχει καμιά ευθύνη το μαγικό και συναρπαστικό ομαδικό αγώνισμα που αγαπήσαμε και αγαπάμε… Αυτό, που αναμένουμε, να κερδίσει και απόψε…

Δημοσιεύθηκε στον «Φιλελεύθερο» στις 7 Οκτωβρίου 2017

Πρωτοσέλιδο δημοσίευμα στον «Φιλελεύθερο» της 8^ης Οκτωβρίου 1967, με φωτογραφία από τον ποδοσφαιρικό αγώνα της προηγούμενης μέρας

Πρωτοσέλιδο δημοσίευμα στον «Φιλελεύθερο» της 7^ης Οκτωβρίου 1967, με φωτογραφία από την υποδοχή του Εθνικού Πειραιώς στο Αεροδρόμιο Λευκωσίας. Στην κάτω σειρά, στο κέντρο, ο Πάμπος Αβρααμίδης, τότε προπονητής του Ολυμπιακού Λευκωσίας, από τις κορυφαίες μορφές στην ιστορία του κυπριακού ποδοσφαίρου.