Παρουσιάζεται αύριο, 4 Μαΐου 2017 στη Λευκωσία το καινούριο μυθιστόρημα της Βίβιαν Αβρααμίδου-Πλούμπη, «Γκαίρλιτς» (εκδόσεις «Αλεξάνδρεια», 2017). Η παρουσίαση θα γίνει στο βιβλιοπωλείο Rivergate (Πάφου 4), στα Λατσιά, στις 7.30 μμ από τη δημοσιογράφο Έλενα Χαραλάμπους και τον Πέτρο Παπαπολυβίου.
Πρόκειται για τη νέα δουλειά της Αμμοχωστιανής πεζογράφου, που μετά την προσφυγιά του 1974 και τις σπουδές της στην Αθήνα και στις ΗΠΑ, τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται στην Πράγα. Στο «Γκαίρλιτς» η Αβρααμίδου αναπαριστά την καθημερινότητα των Ελλήνων στρατιωτών του Δ΄ Σώματος Στρατού, που μια παραδοξότητα του Μεγάλου πολέμου και του Εθνικού Διχασμού τους έφερε να περιμένουν, άπραγοι, άκαπνοι και άδοξοι, την έκβαση της πολεμικής σύρραξης και την επιστροφή τους στην Ελλάδα. (Πολύ σημαντικό βιβλίο για την ιστορία των Ελλήνων στρατιωτών στη μικρή κωμόπολη της Σιλεσίας είναι το πρόσφατο (πρώτη έκδοση 2010) του Γεράσιμου Αλεξάτου, επίσης Έλληνα της σύγχρονης διασποράς στην Ευρώπη, με τίτλο «Οι Έλληνες του Γκαίρλιτς 1916-1919».)
Η συγγραφέας επικεντρώνει την αφήγηση σε μια ομάδα έξι στρατιωτών εκ των οποίων ο ένας είναι Κύπριος εθελοντής, από την Αμμόχωστο, και ένας άλλος Κρητικός που είχε περάσει μερικά χρόνια στη Λάρνακα, καθώς ήταν ανιψιός του Δεσπότη, Μελετίου Μεταξάκη. Η πλοκή εστιάζει στην καθημερινότητα της ομάδας των έξι, από διαφορετικές περιοχές του Ελληνισμού, στα κίνητρα της κατάταξής τους, στις προσωπικές τους βασανιστικές σκέψεις για όσα άφησαν πίσω στις πατρίδες τους και για όσα ανέμεναν να συναντήσουν όταν θα επέστρεφαν και κορυφώνεται με ένα δραματικό τέλος, εξίσου άδικο και άδοξο όσο και πολύμηνη παραμονή στο Γκαίρλιτς.
Το βιβλίο της Βίβιαν Αβρααμίδου-Πλούμπη είναι μια λογοτεχνική αφήγηση που ακολουθεί τη στροφή του ερευνητικού ενδιαφέροντος τα τελευταία χρόνια σε αυτήν την ελάχιστα φωτισμένη σελίδα του Διχασμού, που συνόδευσε την αμαχητί παράδοση της Καβάλας στους Γερμανούς και τους Βούλγαρους, τον Αύγουστο του 1916. Ως προς το στενότερο, κυπριακό ενδιαφέρον, είναι μια ενδιαφέρουσα απεικόνιση της εμπειρίας ενός Αμμοχωστιανού εθελοντή από την ταραχώδη και τόσο ελπιδοφόρα για τον Ελληνισμό και την Κύπρο δεκαετία του 1910.
Από το βιβλίο μεταφέρω εδώ μια παράγραφο, όπου οι έξι φίλοι φωτογραφίζονται σε μια, συνηθισμένη για την εποχή, ομαδική φωτογραφία, τον Ιούνιο του 1918.
«Η περηφάνια λοιπόν για τη νίκη στο λόφο του Σκρα θα αποτυπωνόταν το ίδιο απόγευμα για πάντα στα χαμόγελα της παρέας των έξι. Σε μια μαυρόασπρη φωτογραφία που ήθελε τους τρεις πιο ψηλούς καθισμένους στη σειρά και τους άλλους τρεις όρθιους πίσω και ανάμεσά τους. Όλοι με τα πηλήκια στο κεφάλι, καλοσιδερωμένες στολές, και φόντο ένα πίνακα μεγάλων διαστάσεων που αποτύπωνε κάποιο από τα όμορφα πάρκα της πόλης του Γκαίρλιτς. Έξι πρόσχαρα πρόσωπα μ’ ένα εμφανές μειδίαμα στα χείλη: του Αριστείδη από την Καβάλα με το αριστοκρατικό παράστημα, του Δημήτρη από τις Σέρρες με το ντροπαλό βλέμμα, του Σάββα από τη μακρινή Κύπρο με τα φωτεινά κατάμαυρα μάτια, του σπιρτόζου Στέφανου από την Κρήτη, του Αντρέα του «καλλιτέχνη» με τα γαλανά μάτια από την Κέρκυρα και του βραχύσωμου Θόδωρα από την Ξάνθη. (…) Αυτή λοιπόν η φωτογραφία που θα εκτυπωνόταν έξι φορές θα αποτελούσε ένα ιστορικό κειμήλιο και θα απεικόνιζε μια παράδοξη όσο και δύσκολη περίοδο της ζωής τους, που πολύ πιθανό μόνο οι ίδιοι οι εικονιζόμενοι και οι συνάδελφοί τους θα ήταν σε θέση να αποτιμήσουν σωστά και δίκαια στο μέλλον.»
ΥΓ. Όσο και εάν ακούγεται …μυθιστόρημα, η κυπριακή ντοπιολαλιά ακούστηκε στο Γκαίρλιτς, το 1916-1919. Όμως αυτό, που αποτέλεσε ένα από τα κύρια ερεθίσματα για τη συγγραφέα για να ασχοληθεί με το θέμα, είναι μια άλλη συναρπαστική ιστορία…