Πριν από λίγες μέρες, στις 8 Νοεμβρίου 2016, έκλεισαν ενενήντα χρόνια από την ίδρυση (1926) του παλαιότερου εν ζωή αθλητικού σωματείου της Λευκωσίας, του ΑΠΟΕΛ (το Τραστ ιδρύθηκε το 1924, αλλά έχει παύσει προ πολλού να λειτουργεί ως αθλητικός σύλλογος, ενώ ο Κεραυνός, ιδρυθείς επίσης το 1926, πριν τον ΑΠΟΕΛ, έχει έδρα τον Στρόβολο). Από την πλούσια ενενηντάχρονη ιστορία του ΑΠΟΕΛ (Αθλητικός Ποδοσφαιρικός Όμιλος Ελλήνων Λευκωσίας) και τις μεγάλες προσωπικότητες που καθόρισαν την ιστορία του, αναφέρουμε εδώ τον εμπνευστή, πρώτο πρόεδρο και ιθύνοντα νου του κατά τις πρώτες δεκαετίες, Γεώργιο Πούλια (1897-1958), τον σημαντικό αθλητικό παράγοντα Νίκο Στυλιανάκη, τον ποδοσφαιριστή Διομήδη Συμεωνίδη (έπαιξε και στον Παναθηναϊκό, σκοράροντας δις στο ιστορικό 8-2 επί του Ολυμπιακού Πειραιώς, αλλά και στην Εθνική Ελλάδος), τον Ούγγρο προπονητή Τζόζεφ Κιούνσλερ, με τον οποίο κατέκτησε τα πρώτα του πρωταθλήματα στο πρωτάθλημα της ΚΟΠ, και μάλιστα, πέντε συνεχόμενα (1936-1940). Το 1934 το ΑΠΟΕΛ ήταν ανάμεσα στα οκτώ ιδρυτικά μέλη της Κυπριακής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου (ΚΟΠ), μαζί με άλλες τρεις ομάδες της Λευκωσίας (Ολυμπιακό, Τουρκική Λέσχη και Τραστ), την ΑΕΛ και τον Άρη της Λεμεσού, την Ανόρθωση Αμμοχώστου και την ΕΠΑ Λάρνακας.

Ο σύλλογος ιδρύθηκε πρώτα ως ΠΟΕΛ και στη συνέλευση της 25^ης Ιανουαρίου 1928 προστέθηκε και το Α. Στα πρώτα χρόνια της ΚΟΠ, στη δεκαετία του 1930, ο μεγάλος αντίπαλος ήταν το Τραστ από το οποίο, εξάλλου, είχε αποχωρήσει ο Γ. Πούλιας. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο και στον απόηχο του ελληνικού Εμφυλίου, το 1948, από τον ΑΠΟΕΛ αποχώρησαν οι αριστεροί ποδοσφαιριστές (με κορυφαίο τον Κώστα Λυμπουρή) που ίδρυσαν την Ομόνοια, δημιουργώντας, παράλληλα, την «αιώνια» αντιπαλότητα του κυπριακού ποδοσφαίρου, που αναζωπυρώθηκε ύστερα από το 1974 και συντηρείται, σε ένα εντελώς διαφορετικό κλίμα, μέχρι τις μέρες μας, άλλοτε ως ιλαροτραγωδία ή μόδα, άλλοτε ως καφρίλα, και σπανιότερα ως ευγενής αθλητικός ανταγωνισμός. Παρότι ΑΠΟΕΛ και Ομόνοια εξελίχθηκαν στις δύο αντίπαλες ναυαρχίδες του πολιτικοποιημένου κυπριακού ποδοσφαίρου, αξίζει να υπογραμμιστεί ότι ο αθλητικός διχασμός στη Λευκωσία εκδηλώθηκε τελευταίος, αφού προηγήθηκαν οι Πάφος, Λάρνακα και Αμμόχωστος, με οξύτερη, στις αρχές του 1948, κομματική αντιπαράθεση.

Ο ΑΠΟΕΛ είχε, όπως όλα τα αθλητικά σωματεία του νησιού μας, πλούσια προσφορά και στους εθνικούς αγώνες του τόπου.  Μέλη ή αθλητές του ήταν ο Ονούφριος Κληρίδης, ήρωας των Οκτωβριανών του 1931, ο απαγχονισθείς αγωνιστής της ΕΟΚΑ Μιχαλάκης Καραολής (αθλητής στα 400 μέτρα), και από τους πεσόντες και αγνοουμένους του 1963-1964 και του 1974 ο αξιωματικός Τάσος Μάρκου, ο πρωταθλητής στην επιτραπέζια αντισφαίριση Μιχάλης Ζαμπάς, ο καλαθοσφαιριστής Γιαννάκης Α. Μαύρος, κ.ά..

Πρόσφατα εντοπίσαμε σε βιβλιοθήκη του εξωτερικού το καταστατικό του ΑΠΟΕΛ, όπως αυτό εγκρίθηκε τον Σεπτέμβριο του 1933, στο πνεύμα των νέων νόμων της Παλμεροκρατίας περί «σωματείων και λεσχών». Σύμφωνα με το καταστατικό, «τα χρώματα του Ομίλου είναι κυανούν και κίτρινον», και τακτικά μέλη «εκλέγονται μόνον Έλληνες κάτοικοι Κύπρου». Μη Έλληνες μπορούσαν να γραφούν ως αρωγά μέλη, «άνευ δικαιώματος του εκλέγειν και εκλέγεσθαι και άνευ δικαιώματος αντιπροσωπεύσεως των χρωμάτων του Ομίλου εις οιανδήποτε αθλητικήν συνάντησιν». Ο ΑΠΟΕΛ δεχόταν ως μέλη και «κυρίας και δεσποινίδας» χωρίς, επίσης, δικαίωμα ψήφου και εκλογής. Σκοπός του ΑΠΟΕΛ, όπως καθορίζει το δεύτερο άρθρο του καταστατικού του 1933, είναι «η καλλιέργεια και διάδοσις του αθλητισμού και της σωματικής αγωγής εν γένει, η ανάπτυξις του αθλητικού πνεύματος και η σύσφιγξις των μεταξύ των φιλάθλων δεσμών, η ανάπτυξις του αισθήματος της αλληλεγγύης μεταξύ των μελών και η εν γένει πνευματική ανάπτυξις των μελών διά της λειτουργίας μουσικού και φιλολογικού τμήματος.» Κορυφαία εκδήλωση αυτών των δραστηριοτήτων του ΑΠΟΕΛ, που εξέφραζαν απολύτως και το πνεύμα των ιδρυτών του, ήταν, τον Απρίλιο του 1935, ο παγκύπριος τιμητικός εορτασμός των 70χρονων του ποιητή Δημήτρη Λιπέρτη. Άλλες εποχές και άλλα αθλητικά ήθη…

Δημοσιεύθηκε στην εφημ. “Ο Φιλελεύθερος” στις 12 Νοεμβρίου 2016

Δημοσίευμα από κυπριακή εφημερίδα, τον Απρίλιο του 1936 για επικείμενο ταξίδι του ΑΠΟΕΛ στην Αθήνα, όταν ο προπονητής της ομάδας της Λευκωσίας Γιόζεφ Κιούνσλερ ήταν, ταυτόχρονα και προπονητής της Εθνικής ποδοσφαίρου της Ελλάδας.