Πριν από μερικούς μήνες είχα την τύχη να γνωρίσω στην Αθήνα τον Μιχάλη και τον Ιωάννη Μιχαλακόπουλο, σύζυγο και γιο της  αείμνηστης Στέλλας Παναγίδου, που είχε υπηρετήσει κατά το 1972-1973 στο Γυμνάσιο Λαπήθου. Με συγκίνηση παρέλαβα από τα χέρια τους το βιβλίο, Στέλλα Παναγίδου, Ποιήματα (1961-1973), Αθήνα 2013 όπου περιλαμβάνονται ποιήματα της συγγραφέως και ένα σύντομο βιογραφικό της.

Η Στέλλα Παναγίδου γεννήθηκε στην Αμμόχωστο το 1946. Σπούδασε Γαλλική Φιλολογία στην Αθήνα (1964-1969) και εργάστηκε ως καθηγήτρια Γαλλικών σε γυμνάσια της Αμμοχώστου και στο Γυμνάσιο Λαπήθου (1972-1973). Τον Φεβρουάριο του 1974 παντρεύτηκε τον δικηγόρο Μιχάλη Μιχαλακόπουλο και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Αποφοίτησε και από το Ιστορικό-Αρχαιολογικό της Φιλοσοφικής Αθηνών και δούλεψε ως φιλόλογος στη Μέση Εκπαίδευση σε σχολεία στην Αθήνα, στην Αττική, στη Δωρίδα και για πολλά χρόνια (1982-1995) στο 60^ο Γυμνάσιο Αθηνών, στην Κυψέλη.

Ως εκπαιδευτικός, στην Κύπρο και στην Ελλάδα άφησε αγαθή μνήμη στους μαθητές και τις μαθήτριές της και στους συναδέλφους της. Ειδικά στο 60^ο Γυμνάσιο δημιούργησε «Ομάδα δουλειάς» για την Κύπρο, που αργότερα μετονομάστηκε «Ομάδα Βιβλίου», εξέδωσε σχολικό περιοδικό και οργάνωσε επισκέψεις γνωστών λογοτεχνών στο σχολείο της. Έφυγε από τη ζωή, πολύ νωρίς, τον Γενάρη του 1995.

Στο βιβλίο με τα ποιήματά της (δημοσιεύονται 155 συνολικά) περιλαμβάνονται και 16 ποιήματα που έχουν ένδειξη «Λάπηθος 1973». Μεταφέρω εδώ, δύο από αυτά.

ΔΙΑΥΓΕΙΑ

Ελάττωμα: η οξεία όραση

Προτέρημα: να εθελοτυφλούμε.

Ανώδυνη η πορεία μας

Ηλίθια χαρούμενη.

Πόσο θαυμάσια είναι!…

Η άρνηση του σκότους

Η διαύγεια

Και με τίμημα

Τη χαρά μας!

Μια χαρά ανύπαρκτη,

Αξιοθρήνητα φρικτή.

Λάπηθος 1973.

 

ΤΟ ΣΩΤΗΡΙΟ ΕΤΟΣ 1973

Η μικρή ανυποψίαστη βιολέτα

Που τόλμησε ν’ αψηφήση το Γενάρη.

Η ευαίσθητη διάφανη στάλα

Που ήξερε μόνο τα πράσινα φύλλα.

Τα κοχύλια που τους επέβαλαν

Τις γυάλινες βιτρίνες,

Σιωπηλά μιλούν,

Σ’ όσους μπορούν ακόμα να τ’ ακούσουν.

Κι εσύ που η σκέψη,

Μια τύψη πελώρια,

Σε πλάκωσε

Ομνύεις πια να μη θριαμβεύης

Προχειρολογώντας

Να μη πληγώνης πια τους ουρανούς

Κι ακόμα να υπερασπιστής άγρια

Ό,τι εύθραυστο, αγνό, διάφανο,

Ό,τι ευαίσθητο μας απόμεινε,

Το σωτήριο έτος 1973.

Λάπηθος 1973.

Από το «σωτήριο έτος 1973», όταν ήμουν μαθητής (1972-73) στην Πρώτη τάξη του Γυμνασίου Λαπήθου, ο Γιάννης Μιχαλακόπουλος, γιος της Στέλλας Παναγίδου, μου έστειλε και δυο φωτογραφίες από τα κατάλοιπα της μητέρας του. Τον ευχαριστώ πολύ και με την άδειά του, δημοσιεύω εδώ την πρώτη, την πιο πολυπρόσωπη. Είναι μια ομάδα «Τεταρταίων» το 1973 – «Πεμπταίων» στη χρονιά της εισβολής – στην Αίθουσα της Βιβλιοθήκης του Γυμνασίου Λαπήθου. Στο βάθος, από αριστερά, η γραμματέας του Γυμνασίου μας, Λαπηθιώτισσα Γιωργούλα Παντούρη – Παντέχη, μικρή κοπέλα τότε, στο κέντρο η Στέλλα Παναγίδου και δεξιά η, επίσης Λαπηθιώτισσα, Μαρούλα Αθανασοπούλου, φιλόλογος. Και οι τρεις τους ιδιαίτερα αγαπητές στον μαθητόκοσμο.

Από τους μαθητές ξεχωρίζω στη φωτογραφία τους αγαπημένους φίλους των παιδικών ή των κατοπινών χρόνων, Κωστάκη Μιχαηλίδη, που τον χάσαμε πριν από μερικά χρόνια, τον δήμαρχο του κατεχόμενου Καραβά, Γιαννάκη Παπαϊωάννου, τον Στέλιο Ευαγγελίδη, τους γιατρούς στην Ελλάδα Ορθόδοξο Αχιλλέως, Άντη Γερμανό και Αντρέα Νεοφύτου και στην Κύπρο, Πέτρο Σπαστρή. (Στο ίδιο τμήμα, όπως μου θύμισε ο αγαπητός Δήμαρχος Καραβά ήταν και ο σημερινός ηγούμενος της Μονής Γρηγορίου στο Άγιο Όρος, Χριστόφορος Γρηγοριάτης, που λείπει από τη φωτογραφία… Μια πολύ καλή φουρνιά μαθητών…)

Στη μνήμη της Στέλλας Παναγίδου. Και στα παιδικά μας χρόνια: «Ό,τι εύθραυστο, αγνό, διάφανο, ευαίσθητο μας απόμεινε»…