Σήμερα, 11^η Νοεμβρίου, τιμήσαμε τη μνήμη των πεσόντων στους δύο παγκοσμίους πολέμους. Με μια σεμνή τελετή, ακόμη πιο λιτή λόγω της πανδημίας, στο Μνημείο των Κυπρίων πεσόντων του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, μπροστά στο κτίριο της ΠΑΣΥΔΥ, στην οδό Δημοσθένη Σεβέρη. Παρών ο Δήμαρχος Λευκωσίας Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης (ο Δήμος Λευκωσίας, ύστερα από παράκληση του Παγκυπρίου Συνδέσμου Βετεράνων Β΄ Παγκοσμίου πολέμου ανέλαβε εδώ και τρία χρόνια την ετήσια εκδήλωση κατά τη «Μέρα Ανάμνησης», τη «Μέρα της Παπαρούνας», όπως την ξέρουν στην Ευρώπη), και μερικοί απλοί πολίτες. Ανάμεσά τους και φοιτητές μας, στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Η φετινή τελετή ήταν ιδιαίτερη και είχε ένα ξεχωριστό χρώμα για όσους ζήσαμε τα τελευταία χρόνια τους Βετεράνους του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου και τη δράση τους, καθώς ο Σύνδεσμός τους έκλεισε οριστικά πριν από λίγους μήνες, με απόφαση των τελευταίων επιζώντων μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, ύστερα από ζωή 54 χρόνων, από το 1966 όταν ιδρύθηκε.

Στη μνήμη των Κυπρίων πεσόντων, αλλά και των πολλών άλλων συμπατριωτών μας εθελοντών, που έφυγαν στο μεταξύ, νικημένοι από τον χρόνο – κι ανάμεσά τους πολλοί καλοί μου φίλοι των τελευταίων δεκαετιών – αναδημοσιεύω ένα ποίημα του εθελοντή του «Κυπριακού Συντάγματος» Αχιλλέα Πυλιώτη, από την ποιητική του συλλογή «Αφουγκραστείετε» (Λευκωσία 1955). Ο Πυλιώτης (Ορμήδεια 1923 – Λευκωσία 1998), για χρόνια διευθυντής της έκδοσης του περιοδικού «Νέα Εποχή» ήταν ανάμεσα στους εθελοντές που κατατάχθηκαν στο «Κυπριακό Σύνταγμα» με το «σύνθημα του ΑΚΕΛ», τον Ιούνιο του 1943. Πολέμησε στην Ιταλία και τον Οκτώβριο του 1945, ήταν από τους ηγέτες του «κινήματος για την αποστράτευση». Τιμωρήθηκε για αυτό με διώξεις και πολύμηνη φυλάκιση στην Αλμάζα.

ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ

Θα μας γνωρίσετε

Από το πλατύ, τ’ ανοιχτόκαρδο χαμόγελο

που δεν έσβυσε

κι ούτε θα σβύσει ποτέ από τα χείλη μας.

Θα μας γνωρίσετε

από τον τρόπο που χαιρετάμε τους μεγάλους

κι από τον τρόπο που – πώς σε λένε;

πιάνουμε κουβέντα με τα παιδιά.

Αγαπάμε πολύ την πατρίδα μας

και τους αδερφούς μας

κι η πατρίδα μας δε φράζεται με σύνορα

κ’ οι αδερφοί μας δε μοιράζονται μ’ ονόματα

και χρώμα.

Τραγουδάμε με το ίδιο πάθος

τραγούδια της κάθε γλώσσας,

και δε μπορείτε να πείτε

ποιο αγαπούμε παραπάνω

το «ως πότε παλληκάρια»

ή το «αλόνζ αφάν ντε λα πατρί»

το «αβάντι πόπολο»

ή το «Εμπρός της γης οι κολασμένοι».

Η στολή μας

δεν είναι ποτέ μια κι η ίδια

κι ούτε μένουμε πάντα στο ίδιο μέρος.

Κ’ ενώ θ’ ακούσετε πως, φορώντας μιαν ολάσπρη φουστανέλλα

πέσαμε με το καριοφύλι στο χέρι, κατά το Μεσολόγγι,

άξαφνα θ’ ακούσετε πως μας είδανε με τη στολή του Δημοκράτη

στους δρόμους της μελαγχροινής κι ανυπόταχτης Μαδρίτης.

Κ’ ενώ μας είχανε για χαμένους οι δικοί μας

και κουνούσανε το κεφάλι συλλογισμένοι, για την ασυλλογισιά μας

μπορεί άξαφνα να πάρουνε γράμμα

απόνα βουνό

απόνα βουνό που πολεμάει για τη λευτεριά της χώρας του

απόνα βουνό που μ’ ένα νέο τραγούδι σαν πάντα

κάλεσε, κάλεσμα μυστικό,

τους αιώνιους

τους παντοτινούς πολεμιστές

τους εθελοντές.

Η φωτογραφία, σήμερα, στο Μνημείο των Κυπρίων πεσόντων του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου