Οι εκλογές της περασμένης Κυριακής θα περάσουν στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας για το μεγάλο ποσοστό της αποχής και της μη συμμετοχής (των νέων ψηφοφόρων που αδιαφόρησαν να γραφτούν στους εκλογικούς καταλόγους), αλλά και της πρωτοφανούς πολυκομματικότητας, με τα οκτώ κοινοβουλευτικά κόμματα που αναδείχθηκαν.

Εμείς θα σταθούμε, πρώτα, στην πανηγυρική επιβεβαίωση ενός θεμελιώδους αξιώματος της νεοελληνικής εκλογικής ιστορίας, που υποτίμησαν οι ηγεσίες του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ: Καλά και άγια τα μαγειρέματα του εκλογικού νόμου, αλλά συνήθως η κάλπη τιμωρεί τον «εκλογομάγειρα»: πιο κραυγαλέα παραδείγματα από τα πολλά, οι εκλογές του 1958, όταν η ΕΔΑ αναδείχθηκε αξιωματική αντιπολίτευση, με έναν νόμο που σκόπευε στον περιορισμό της, και στη δεκαετία του 1980 ο εκλογικός νόμος του τότε οραματιστή αρχιτέκτονα του νεοελληνικού μέλλοντος, Άκη Τζοχατζόπουλου, ο οποίος θα έδινε ισχυρή αυτοδυναμία στο ΠΑΣΟΚ, αλλά οι (επανωτές) κάλπες οδήγησαν την Ελλάδα στις περιπέτειες του 1989-1990.

Δεν υποστηρίζουμε, βέβαια, ότι η αύξηση του εκλογικού μέτρου στο 3,6% ήταν ο αποκλειστικός λόγος της μείωσης των ποσοστών του ΔΗΣΥ και, περισσότερο, του ΑΚΕΛ. Όμως, η εσπευσμένη και εκτός κυπριακής πολιτικής παράδοσης και λογικής αλλαγή του εκλογικού νόμου, σε μια κοχλάζουσα κοινωνία για τα οικονομικά σκάνδαλα, τη διαφθορά, την ατιμωρησία, με τη συμμετοχή ή ανοχή του πολιτικού και κομματικού συστήματος, αποδείχθηκε εντελώς λανθασμένη. Ειδικά για το κόμμα της κυπριακής Αριστεράς, με την πολυετή παράδοση υπέρ της καθιέρωσης της απλής αναλογικής, η σύμπλευση στην προκειμένη περίπτωση με τον ΔΗΣΥ, ήταν ένας  κραυγαλέος «οπορτουνισμός», όπως θα έλεγαν οι προπάτορες της σημερινής κομματικής ηγεσίας.

Υποστηρίζεται, από ορισμένους, ότι η πολυκομματική Βουλή θα δημιουργήσει προβλήματα πολιτειακής δυσλειτουργίας. Πρόκειται για ένα άτοπο επιχείρημα σε μια καμένη χώρα από το Μαρί, την οικονομική κρίση, το κούρεμα του Μαρτίου του 2013 και τα τραγικά ποσοστά ανεργίας και υποαπασχόλησης των νέων μας. Πρόκειται, επίσης, για ένα εντελώς αντιδημοκρατικό επιχείρημα για τους πολίτες μιας χώρας, που πιθανότατα θα κληθούν τους επόμενους μήνες να αποφασίσουν για μια «λύση», που θα αφορά την επιβίωσή τους, και θα βασίζεται στην εξίσωση και στην «πολιτική ισότητα» του 80% με το 18%. Είναι τουλάχιστον τραγελαφικό, αυτοί που στηρίζουν την παγκοσμίως πρωτότυπη «πολιτική ισότητα» – αυτοχειρία, να εναντιώνονται, στο εσωτερικό της «κοινότητάς μας», στην πολυφωνία και την αναλογική κοινοβουλευτική εκπροσώπηση των «μικρών κομμάτων»…

Από τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά των εκλογών, υπογραμμίζουμε τη μεγάλη εκλογική επιτυχία της Ειρήνης Χαραλαμπίδου στη Λευκωσία, μια πρωτιά που έχει δυο όψεις για τη σύγχρονη φυσιογνωμία του ΑΚΕΛ, την παταγώδη, πλην Σόλωνα Κασίνη, αποτυχία των «αριστίνδην» του ΔΗΣΥ, και το εντυπωσιακό ποσοστό (7,5%) των Οικολόγων στη Λευκωσία. Όπως, πάνω από όλα, οι προχθεσινές εκλογές έχουμε την αίσθηση ότι αποτελούν την κυπριακή εκδοχή του «τέλους της γενιάς της μεταπολίτευσης», για τη δική μας περίπτωση, της «γενιάς του 1974». Δεν είναι μόνο η απουσία από τη νέα Βουλή εμβληματικών προσωπικοτήτων, όπως ο Γιαννάκης Ομήρου, ο Νίκος Κατσουρίδης και ο Νίκος Κουτσού, ή όπως είναι για τους Κερυνειώτες, ο εκ Λαπήθου Σοφοκλής Φυττής. Στο εκλογικό σώμα που διαμορφώνεται, κυριαρχεί η απαξίωση της πολιτικής και των πολιτικών, η αδιαφορία για τη συμμετοχή στους κομματικούς σχηματισμούς, η αποστασιοποίηση από την πατροπαράδοτη οικογενειακή ψήφο. Και επειδή τα κόμματα, ως μέρος του προβλήματος, αδυνατούν να αλλάξουν, δεν αποκλείεται στις επόμενες εκλογές, εκτός από το ΕΛΑΜ, να υποδεχθούμε και την κυπριακή εκδοχή του Βασίλη Λεβέντη… Σημειώνουμε ότι, σε κάθε έναν από τους 493 υποψήφιους της περασμένης Κυριακής αναλογούσαν, τελικώς, 735 έγκυρα ψηφοδέλτια και ότι για την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση με δύο βουλευτές του ΕΛΑΜ χρειάστηκαν μόλις 13.041 ψήφοι. Ας το προσέξουν αυτό όσοι στα μεγάλα κόμματα είχαν την ψευδαίσθηση ότι η αποχή δεν τους αγγίζει, φτάνει να διατηρούνται τα ποσοστά και οι έδρες τους…

Δημοσιεύθηκε στην εφημ. “Ο Φιλελεύθερος” στις 28 Μαΐου 2016