Η επικείμενη γιορτή του Αποστόλου Βαρνάβα, ιδρυτή και προστάτη της κυπριακής ορθόδοξης Εκκλησίας, μας δίνει την ευκαιρία να μιλήσουμε για ένα βιβλίο που κυκλοφόρησε πριν από λίγους μήνες. Συγγραφέας ο συμπατριώτης μας Γιώργος Αργύρης, και τίτλος του βιβλίου του (που κυκλοφόρησε στα αγγλικά) “Saint Aristobulus. The Apostle of Britain”.
Ο συγγραφέας δεν είναι ιστορικός ή θεολόγος, υπηρέτησε όμως ως εμπορικός σύμβουλος στην Πρεσβεία της χώρας μας στο Λονδίνο και εκεί άκουσε για πρώτη φορά για τον Αριστόβουλο από τον, εκ του Μαραθοβούνου της Μεσαορίας καταγόμενο, Αρχιεπίσκοπο Θυατείρων Γρηγόριο. Η αναφορά αυτή του έδωσε το έναυσμα για την έρευνά του και κατάφερε να συνοψίσει σε ένα κομψό τόμο τα πορίσματα της μελέτης του, ενδιαφέροντα και χρήσιμα από πολλές πλευρές.
Ο Αριστόβουλος συγκαταλέγεται ανάμεσα στους «εβδομήκοντα αποστόλους» και όπως βεβαιώνουν διάφορες πηγές, ήταν αδελφός του Αποστόλου Βαρνάβα και πιστός ακόλουθος του Αποστόλου Παύλου στις αποστολικές του περιοδείες. Η μνήμη του τιμάται από την Εκκλησία μας στις 31 Οκτωβρίου. Ο Παύλος έστειλε τον Αριστόβουλο στη Βρετανία, όπου εργάστηκε δραστήρια ανάμεσα στους βαρβάρους κατοίκους της, δημιούργησε την πρώτη χριστιανική εκκλησία, ίδρυσε ναούς, εξέλεξε τους πρώτους ιερείς και διακόνους. Σύμφωνα με ένα μαρτυρολόγιο, μαρτύρησε κιόλας στη Βρετανία. Είναι γνωστό ότι οι πηγές για τα αποστολικά χρόνια είναι λιγοστές και για πολλά ζητήματα προβληματικές ή αντιφατικές, και το πρόβλημα επιτείνεται από τα ανώνυμα ή ψευδεπίγραφα χρονικά της βυζαντινής και μεσαιωνικής περιόδου. Ο Γ. Αργύρης στο βιβλίο του καταγράφει όλες τις μαρτυρίες από τις πηγές, τη χριστιανική παράδοση και τους θρύλους που αναφέρονται στη διάδοση του χριστιανισμού στη Βρετανία και στον Αριστόβουλο, αναδεικνύει πτυχές που εκπλήσσουν τον σημερινό αναγνώστη και αντικρούει όσους στο παρελθόν αμφισβήτησαν τη μετάβαση του Κύπριου Αριστόβουλου στη Βρετανία.
Σε όσα γράφονται στο βιβλίο προσθέτουμε και τη σχετική γλαφυρή αναφορά του Αρχιμανδρίτη Κυπριανού στην «Ιστορία χρονολογική της νήσου Κύπρου»:
«Αριστόβουλος μαθητής των Αποστόλων από τους ο΄ [εβδομήκοντα]. Κύπριος αδελφός Βαρνάβα του Αποστόλου. Αυτός ακολουθών του Αποστόλου Παύλου εχειροτονήθη υπ’ αυτού Επίσκοπος της Βρετανίας, της νυν Εγκλιτέρας, Σκοτίας και Ιβερνίας. Εις τα νησία αυτά ήσαν άνθρωποι άγριοι, και ωμότατοι. Εκεί επέστρεψε πολλούς εις την πίστιν. Έκτισεν Εκκλησίας, εχειροτόνησεν Ιερείς, και Διακόνους, και εις εκείνους τους τόπους ετελείωσε την ζωήν του. Περί τούτου γράφει ο Άγιος Δωρόθεος εις την αυτού σύνοψιν, πως εστάλθη από τον Παύλον εις εκείνας τας Νήσους».
Ας συνυπολογιστεί και αυτή η όψη στις τόσες πολλές οφειλές της Βρετανίας και της «πολιτισμένης Ευρώπης» στην Κύπρο και την πλούσια χριστιανική της κληρονομιά. Με την ευχή να σωθούν τα τόσα πολλά θρησκευτικά μνημεία και οι λατρευτικοί χώροι της πατρίδας του Αποστόλου Βαρνάβα που από το 1974 έχουν κουρσευτεί ή χρησιμοποιούνται ως αποθήκες του κατοχικού στρατού ή ιδιωτών, ή στεγάζουν καφενεία, εστιατόρια, εργαστήρια, ξενοδοχεία, αίθουσες διδασκαλίας χορού, ή έχουν μετατραπεί σε στάβλους, αχυρώνες, μάντρες ή περιστερεώνες. Η αποτροπιαστική κατάσταση των εκκλησιών μας στην κατεχόμενη Κύπρο αποτελεί απόδειξη βαρβαρότητος, έλλειψη στοιχειώδους παιδείας και ελάχιστης έγνοιας για τον τόπο. Υπό την ωμότατη ανοχή της «Εγκλιτέρας» και της Ευρώπης…
Δημοσιεύθηκε στην εφημ. «Ο Φιλελεύθερος», στις 8 Ιουνίου 2013.