Ένα δυσάρεστο νέο ήρθε από τα Χανιά, το χτεσινό απόγευμα, Παρασκευή 5 Σεπτεμβρίου. Έφυγε από τη ζωή ο γενικός διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» Νίκος Εμμ. Παπαδάκης. Ο εκλιπών δεν ήταν απλώς η ψυχή του Ιδρύματος που έχει έδρα τη Χαλέπα, στα Χανιά, αλλά η καρδιά, ο ιθύνων νους, ο ηγέτης και ο οραματιστής. Επί των ημερών του το Ίδρυμα καταξιώθηκε και καθιερώθηκε ως το πιο σημαντικό ελληνικό ίδρυμα που είναι αφιερωμένο σε πολιτικό πρόσωπο και ως ένα από τα κορυφαία εξωπανεπιστημιακά επιστημονικά ιδρύματα με κύριο αντικείμενο την ιστορία. Ο Νίκος Παπαδάκης καλλιέργησε συστηματικά την εξωστρέφεια του Ιδρύματος και πέτυχε με σκληρή δουλειά, δική του και της ομάδας των συνεργατών και συνεργατριών του, να συνάψει στέρεους δεσμούς με πανεπιστήμια και ιστορικούς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, να οργανώσει δεκάδες συνέδρια, να οικοδομήσει και να παρουσιάσει ένα τεράστιο εκδοτικό έργο και να ανοίξει και πάλι στο κοινό ανακαινισμένο το σπίτι του Ελευθέριου Βενιζέλου στη Χαλέπα, δίπλα σχεδόν στο κτίριο που στεγάζεται το Ίδρυμα. Ο ίδιος, ένας εξαιρετικά εργατικός άνθρωπος, γεννήθηκε στον Βάμο και έζησε την ιστορία στο πετσί του από την εποχή που είδε το φως της ζωής, στα χρόνια του Εμφυλίου. Δημοκράτης, φιλελεύθερος και με μεγάλη αγάπη και έγνοια για την Κύπρο.

Με τον Νίκο γνωριστήκαμε πριν από είκοσι δύο χρόνια, όταν με κάλεσε για μια διάλεξη στον Άγιο Νικόλαο, στην Κρήτη, για τον Μελέτιο Μεταξάκη. Ακολούθησαν συνεργασίες σε συνέδρια, ημερίδες, εκδόσεις, δημοσιεύσεις, εκδηλώσεις, βιβλιοπαρουσιάσεις, μακρές και ατέρμονες συζητήσεις για τον Βενιζέλο ή το Κυπριακό, είτε δημόσιες είτε γύρω από ένα τραπέζι με ρακή ή ζιβανία ή κρασί, στα Χανιά ή στη Λευκωσία. Αλλά και στο Ρέθυμνο, στο Ηράκλειο, στην Αθήνα, στο Πολύκαστρο… Τον πετύχαινα, αρκετές φορές, στο κέντρο της Αθήνας να τρέχει από υπηρεσία σε υπηρεσία για το Ίδρυμα, που είχε γίνει η ζωή του τα τελευταία χρόνια. Πάντα με αναμμένο τσιγάρο, από το οποίο ζήτημα εάν τράβαγε μία ή δυο ρουφηξιές, και το σήμα του Βενιζέλου στο πέτο. Στην παρέα ξεχώριζε για το χιούμορ και τα πειράγματά του. Και τις φωνές του, όταν οι υπόλοιποι βρίσκαμε λάθη στα άλματα του Βενιζέλου…

Από μια τόσο μακρά συνεργασία και φιλία ξεχωρίζω εδώ, μόνο 2-3 στιγμές: Τον Μάρτιο του 2013, λίγες ημέρες μετά το κούρεμα των καταθέσεων στην Κύπρο, σε μια εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία για μας τους Κυπρίους, ανακήρυξε στα Χανιά το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, εταίρο του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος», τις ημέρες του ετήσιου μνημοσύνου των Βενιζέλων. Τον Ιούνιο του 2015 τον επισκεφθήκαμε με μια μεγάλη ομάδα προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών και φοιτητριών μου και μας καλωσόρισε στο Ίδρυμα, στη Χαλέπα, και τον Απρίλιο του 2019 παρουσιάστηκε το δίτομο του βιβλίο, το κορυφαίο του συγγραφικό έργο, Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος. Ο άνθρωπος, ο ηγέτης. Βιογραφία, στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, σε μια εκδήλωση που οργανώθηκε από το Υπουργείο Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, την Πρεσβεία της Ελλάδος στην Κύπρο και το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Ήταν ένας ξεχωριστός άνθρωπος, ο «τελευταίος μεγάλος βενιζελικός», όπως τον πείραζα. Αντιμετώπισε τις δυσκολίες, τις προσωπικές του απώλειες και την τελευταία του μάχη με αξιοπρέπεια ως λεβέντης, Κρητίκαρος. Ας είναι η ώρα του καλή και μακάρι το έργο του να βρει αντάξιους συνεχιστές.

Στη Χαλέπα, Ιούνιος 2015

Στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, Απρίλιος 2019 με τον αντιπρύτανη  Διεθνών Σχέσεων, Οικονομικών και Διοίκησης του Πανεπιστημίου Κύπρου, Γιάννη Γιαπιντζάκη.