Ξεχασμένοι Κύπριοι Αγωνιστές του 1821. Οι πρώτοι συνταξιούχοι του Αγώνα και οι δάσκαλοι

Η πρόσφατη επέτειος των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 στάθηκε η αφορμή για δημοσιεύσεις και νέες εκδόσεις για πολλές πτυχές του αγώνα της ανεξαρτησίας. Ανάμεσα στις βιβλιογραφικές προσθήκες και έργα για την κυπριακή συμμετοχή στο 1821 ή τον αντίκτυπο της Ελληνικής Επανάστασης στην Κύπρο, είναι και το δικό μου βιβλίο […]

Προεδρικές εκλογές και συμπεράσματα

Οι προεδρικές εκλογές έχουν περάσει πια στην ιστορία και όσα ζήσαμε τις τελευταίες βδομάδες φαντάζουν μακρινό παρελθόν. Στο παρόν άρθρο θα επιχειρηθεί η σταχυολόγηση ορισμένων συμπερασμάτων από την προεκλογική περίοδο και τα αποτελέσματά της, ξεκινώντας με τον νικητή, τον Νίκο Χριστοδουλίδη. Μια προσωπικότητα που κατάφερε να σχηματίσει εδώ και μήνες «παράσταση νίκης» στις δημοσκοπήσεις και […]

Οι απελάσεις των Ελλαδιτών καθηγητών από την Κύπρο στα χρόνια του Αγώνα της ΕΟΚΑ

Στο πρόσφατο άρθρο μου «Καθηγητές από την Ελλάδα και τον υπόδουλο Ελληνισμό στην Κύπρο, 1893-1960: απόπειρα πρώτης συνολικής παρουσίασης», στο Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων – Σύνδεσμος Ελλήνων Κυπρίων Φιλολόγων (επιμ. Αντώνης Ν. Μαστραπάς – Μανώλης Μ. Στεργιούλης), Κύπρος Ιστορία και Πολιτισμός, Αθήνα: Κοράλλι, 2022, τόμ. Α΄, σσ. 228-244, παρουσίασα ένα λησμονημένο κεφάλαιο της αυταρχικής αποικιακής καταστολής […]

Νεότερα στοιχεία για τον Κύπριο αγωνιστή του 1821 Χαράλαμπο Μάλη

Ο Χαράλαμπος Μάλης υπήρξε ο πιο διακεκριμένος Κύπριος αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης. Σημαντικά στοιχεία για τον Μάλη έρχονται στο φως στο υπό έκδοση βιβλίο μου «Πτυχές και διαθλάσεις του κυπριακού 1821: Πρόσωπα, σχέδια και σκιές» (εκδόσεις «Ρίζες», Λευκωσία 2022). Ο Μάλης (γενν. 1782) μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία στην Κωνσταντινούπολη, όπου εργαζόταν ως δάσκαλος. Τον κατήχησε […]

Το Αρχείο του Τάσσου Παπαδόπουλου

Μια από τις μεγαλύτερες δυσκολίες του ιστορικού της σύγχρονης ιστορίας στην ημικατεχόμενη Κύπρο είναι η έλλειψη «αρχειακής συνείδησης», δημόσιας και ιδιωτικής, απαραίτητης προϋπόθεσης για την προστασία και διάσωση των ιστορικών πηγών και εγγράφων. Η ίδρυση του Κρατικού Αρχείου (1978), υπήρξε ένα αναγκαίο πρώτο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, όμως τα κυπριακά πολιτικά κόμματα, είτε ιδρύθηκαν […]

Νέα στοιχεία για τις σφαγές της 9ης Ιουλίου 1821

Η επέτειος των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης έδωσε την αφορμή για πολλές νέες έρευνες και εκδόσεις. Ένα από τα πιο ισχνά κεφάλαια της σχετικής βιβλιογραφίας και των γνώσεών μας για το 1821 είναι οι οθωμανικές πηγές και σε αυτόν τον τομέα κυκλοφόρησαν μερικά πολύ σημαντικά βιβλία. Ένα από τα πιο πρόσφατα […]

Δικαίωμα στην ελευθερία έκφρασης αναλόγως του χρώματος του κασκόλ

Η συζήτηση που προέκυψε για το έργο του ζωγράφου Γιώργου Γαβριήλ ανέδειξε αρκετές ενδιαφέρουσες διαστάσεις και παραμέτρους. Δεν θα σταθώ στην πειθαρχική δίωξη εναντίον του, αφού θεωρείται λήξασα μετά την κατηγορηματική δήλωση του υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού. Ούτε θα σχολιάσω την αισθητική, την πρωτοτυπία, τα «πολιτικά μηνύματα», ή τη «στράτευση» των συγκεκριμένων έργων. Δέχομαι ότι […]

Ημέρα Ανεξαρτησίας

Συμπληρώνονται σήμερα εξήντα χρόνια από την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, στις 16 Αυγούστου 1960. Τα μεσάνυκτα της Δευτέρας, 15ης Αυγούστου προς την Τρίτη 16η  Αυγούστου  υπογράφτηκαν τα έγγραφα της κυπριακής ανεξαρτησίας από τον απερχόμενο κυβερνήτη, Φουτ, τον πρέσβη της Ελλάδας, Χριστόπουλο, τον Τούρκο πρόξενο Τουρέλ, τον πρόεδρο Μακάριο και τον αντιπρόεδρο Κουτσιούκ. Την τελετή συνόδευσαν […]

Έρμο Βερούτι, μαρτυρικός Λίβανος

Οι φρικτές εικόνες από τη Βηρυτό και το σοκ που ζήσαμε ακούγοντας στην Κύπρο την έκρηξη το απόγευμα της περασμένης Τρίτης, 4ης Αυγούστου, ξύπνησαν, μέρες που είναι, τους ιουλιανούς και αυγουστιάτικους εφιάλτες που στοιχειώνουν τις ζωές μας από το 1974 και μας γέμισαν για ακόμη μια φορά με οδύνη. Για τον Λίβανο, τη γειτονική μας […]

Σατιρίζοντας το κυπριακό ιδίωμα στην Κωνσταντινούπολη του 1872

Στο τέταρτο τεύχος του εξαμηνιαίου περιοδικού «Κυπριακή Εστία», που κυκλοφορεί αυτές τις μέρες και είναι αφιερωμένο στον Κώστα Γ. Γιαγκουλλή και στο θεμελιώδες συγγραφικό και ερευνητικό του έργο στη μελέτη της κυπριακής λαϊκής γραμματείας και διαλέκτου, περιλαμβάνεται και το άρθρο μου «Σάτιρα στο κυπριακό ιδίωμα στην εφημ. «Ο Διογένης» της Κωνσταντινούπολης, Αύγουστος – Σεπτέμβριος 1872». […]